Dokonując potrąceń z wynagrodzenia pracownika, pracodawca ma obowiązek pozostawienia kwoty wolnej od potrąceń. Nie dotyczy to tylko potrąceń należności alimentacyjnych, przy których nie stosuje się kwoty wolnej od potrąceń, potrącając wyłącznie określony procent wynagrodzenia. Wysokość kwot wolnych od potrąceń ustala się na podstawie minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku.

Wysokość kwot wolnych

W razie dokonywania potrąceń obowiązkowych (m.in. na podstawie tytułu wykonawczego) na mocy art. 87¹ § 1 K.p. (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.), wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:

• minimalnego wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
• 75% wymienionego wynagrodzenia – przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi,
• 90% wymienionego wynagrodzenia – przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w art. 108 K.p. (kary z odpowiedzialności porządkowej).

Natomiast przy dokonywaniu potrąceń dobrowolnych na podstawie pisemnej zgody pracownika, w myśl art. 91 § 2 K.p. wolna od potrąceń jest kwota:

• minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa powyżej – przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy,
• 80% wymienionej kwoty – przy potrącaniu innych należności niż na rzecz pracodawcy.

Ustalenie kwoty wolnej

Kwoty wolne od potrąceń ustala się na podstawie minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku kalendarzowym, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy. W 2025 r. minimalne wynagrodzenie za pracę będzie wynosiło 4.666 zł.

Przy ustalaniu kwoty wolnej od potrąceń odlicza się składki na ubezpieczenia społeczne, zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, a także wpłaty do pracowniczego planu kapitałowego, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania. Kwoty wolne od potrąceń mają charakter indywidualny, z tego względu dla każdego pracownika należy taką kwotę ustalić odrębnie. Wynika to z powodu stosowania różnych parametrów składkowo-podatkowych dla poszczególnych pracowników.

Dla Prenumeratorów GOFIN
	Przepisy z zakresu prawa pracy dostępne w serwisie www.przepisy.gofin.pl

W przypadku zatrudnienia pracownika na część etatu kwoty wolne od potrąceń ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do obowiązującego pracownika wymiaru etatu (art. 87¹ § 2 K.p.). Ustalając kwoty wolne od potrąceń dla niepełnoetatowca, w pierwszej kolejności oblicza się wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę stosownie do wymiaru etatu takiego pracownika, przy uwzględnieniu minimalnego wynagrodzenia przysługującego w danym roku pracownikom pełnoetatowym. W drugiej kolejności odlicza się obciążenia składkowo-podatkowe oraz wpłaty do PPK dla pracowników, którzy nie zrezygnowali z ich dokonywania.

W tabelach przedstawiono kwoty wolne od potrąceń obowiązujące w 2025 r. w ich podstawowym wariancie, tj. dla pracownika, którego nie dotyczą zwolnienia podatkowe, nienależącego do PPK, a także który nie skorzystał z możliwości podziału kwoty zmniejszającej podatek między płatników.

autor: Ewa Madejek-Nowakowska
Gazeta Podatkowa nr 100 (2183) z dnia 2024-12-12

GOFIN poleca praktyczny serwis internetowy www.KalkulatoryPodatkowe.pl