Sprzedawcy zarówno tradycyjni, jak i sprzedający przez internet będą musieli przygotować się na zmiany, jakie przyniesie ze sobą nowa ustawa o prawach konsumenta. Jej przepisy nałożą na nich wiele dodatkowych obowiązków informacyjnych względem konsumentów oraz rozszerzą prawną ochronę ich klientów. Wydłużą również m.in. termin na odstąpienie od umowy zawieranej na odległość do 14 dni.

Ustawa o prawach konsumenta (obecnie po I czytaniu w Sejmie) będzie zupełnie nowym, odrębnym aktem prawnym, który ma na celu transpozycję przepisów unijnych. Przepisy tej ustawy będą dotyczyć zarówno umów zawieranych przez przedsiębiorcę i konsumenta w sytuacjach typowych, jak i umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa i na odległość. Przy czym będą to regulacje odrębne, umiejscowione w różnych rozdziałach tego aktu.

Projekt ustawy wyraźnie wylicza rodzaje umów, do których jej przepisy nie będą miały zastosowania. Przykładowo nie będą dotyczyć umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa, jeżeli konsument będzie zobowiązany do zapłaty kwoty nieprzekraczającej 50 zł.

Obowiązki informacyjne

Omawiana ustawa będzie regulować zakres i sposób realizacji obowiązków informacyjnych przedsiębiorcy wobec konsumenta. Szeroki katalog informacji, których trzeba będzie udzielić konsumentowi, ma ułatwić mu świadome podjęcie decyzji o ewentualnym zawarciu umowy. Obecnie tzw. przedkontraktowe obowiązki informacyjne dotyczą jedynie umów zawieranych w okolicznościach nietypowych. Projektowane zmiany zakładają konieczność udzielania konsumentowi określonych informacji w jasny i zrozumiały sposób. Lista tych informacji będzie dość rozbudowana i obejmie m.in. główne cechy rzeczy i usług (świadczenia), dane identyfikujące przedsiębiorcę, łączną cenę lub wynagrodzenie wraz z podatkami bądź sposób, w jaki obliczana ma być cena, czas trwania umowy oraz zasady odpowiedzialności przedsiębiorcy za jakość świadczenia. Przepisy te nie będą miały zastosowania do umów, które dotyczą transakcji w bieżących sprawach życia codziennego i które są wykonywane natychmiast po zawarciu umowy. Katalog informacji dotyczący umów zawieranych na odległość i poza lokalem przedsiębiorstwa będzie odrębny od powyższego i jeszcze bardziej rozbudowany, co spowodowane jest charakterem takich umów.

Jawność kosztów

W celu zapewnienia konsumentowi niezbędnej ochrony przepisy wprowadzają także, mający zastosowanie do wszystkich umów konsumenckich (a więc również tych zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa i na odległość), obowiązek uzyskania przez przedsiębiorcę wyraźnej zgody konsumenta na wszelkie dodatkowe płatności. Ponadto wprowadzają zakaz pobierania od konsumenta, który kontaktuje się z przedsiębiorcą w sprawie zawartej umowy, korzystając z przeznaczonego przez przedsiębiorcę do tego celu numeru telefonu, opłat wyższych niż za zwykłe połączenie telefoniczne.

Sprzedając przez internet sprzedawca najpóźniej na początku zamówienia będzie musiał przedstawić informacje o ograniczeniach w dostarczaniu towaru oraz o akceptowanych metodach płatności.

Wprowadzone zostaną również przepisy dotyczące sposobu prowadzenia działalności przez przedsiębiorcę, które mogłyby wiązać się z wygenerowaniem nieuzasadnionych kosztów dla konsumenta. Przykładowo w przypadku umów zawieranych przez telefon sprzedawca ma obowiązek przekazać konsumentowi treść proponowanej umowy na papierze lub innym trwałym nośniku. Projekt przewiduje pewne rozluźnienie wymogów informacyjnych w odniesieniu do umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa, dotyczących usług polegających na naprawie lub konserwacji, w których przedsiębiorca i konsument natychmiast wykonują swoje zobowiązania, a wynagrodzenie przedsiębiorcy nie przekracza 600 zł.

14 dni na zwrot

W przypadku umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość, a więc dotyczących szczególnie tych przedsiębiorców, którzy sprzedają za pośrednictwem internetu, najbardziej znaczącą zmianę przewiduje art. 27 projektu omawianej ustawy. Zmiana dotyczy uprawnień konsumentów zawierających takie umowy do odstąpienia od nich, bez potrzeby wskazywania jakiegokolwiek uzasadnienia. Obecnie termin na odstąpienie od umowy wynosi 10 dni. Projekt przewiduje wydłużenie tego terminu do 14 dni. Zmianie ulegnie również termin na odstąpienie od umowy w sytuacji, kiedy przedsiębiorca nie udzielił konsumentowi informacji o prawie odstąpienia od umowy. Termin ten będzie upływał 12 miesięcy po upływie podstawowego terminu 14 dni.

Ponadto przepisy definiują precyzyjnie początek biegu tego terminu dla różnych rodzajów umów oraz różnych sytuacji, szczegółowo określając skutki odstąpienia od umowy, w tym kwestię ponoszenia kosztów, a ponadto zawierają wyczerpującą listę sytuacji, w których prawo odstąpienia od umowy konsumentowi nie przysługuje. Przykładowo przedsiębiorca będzie miał obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od otrzymania od konsumenta oświadczenia o odstąpieniu od umowy, zwrócić mu wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia. Zwrot płatności będzie musiał nastąpić przy użyciu tego samego sposobu, jakiego użył konsument, chyba że klient wyraźnie zgodzi się na inny sposób zwrotu, który nie wiąże się z żadnymi kosztami. Jeżeli konsument wybierze w momencie zawierania umowy sposób dostarczenia inny niż najtańszy z możliwych, przedsiębiorca nie będzie zobowiązany do zwrotu poniesionych przez niego dodatkowych kosztów. Projektowana ustawa zawiera wzór formularza pouczenia o prawie do odstąpienia od umowy oraz wzór oświadczenia konsumenta. Takie oświadczenie konsument będzie mógł złożyć za pomocą elektronicznego wzoru bądź przez złożenie oświadczenia na stronie internetowej przedsiębiorcy.

Planowo omawiane przepisy mają wejść w życie z dniem 13 czerwca br.

autor: Marta Stefanowicz – Wasilewska

Gazeta Podatkowa nr 22 (1063) z dnia 2014-03-17

GOFIN poleca praktyczny serwis internetowy www.KodeksPracy.pl