Urzędy skarbowe zyskują więcej czasu na ściągnięcie niezapłaconych podatków, jeżeli przed upływem terminu przedawnienia zajmą majątek dłużnika i powiadomią go o podjętych działaniach. Muszą być dopełnione obie te formalności. W przeciwnym razie można podnieść zarzut przedawnienia zobowiązania podatkowego.
Sposób na przedawnienie
Zobowiązania wobec fiskusa wygasają na wiele sposobów. Jednym z nich jest przedawnienie. Zobowiązanie podatkowe wygasa w ten sposób zasadniczo po 5 latach, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Fiskus ma jednak sposoby, aby zyskać jeszcze więcej czasu na ściganie dłużników. Jednym z nich jest wdrożenie procedury egzekucyjnej.
Zastosowanie środka egzekucyjnego, o ile podatnik został o tym powiadomiony, powoduje przerwanie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Po przerwaniu termin przedawnienia biegnie na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zastosowano środek egzekucyjny. Liczy się go od tego momentu od początku.
Przerwanie biegu terminu przedawnienia następuje za każdym razem, gdy urzędnicy zajmą składnik majątku podatnika i zawiadomią go o tym. Nie ma ograniczenia, że taki efekt osiąga się poprzez zastosowanie tylko pierwszego środka egzekucyjnego, a kolejnych nie.
Niezbędny warunek
Przerwanie biegu terminu przedawnienia w wyniku przystąpienia do przymusowego ściągnięcia podatku zależy od spełnienia dwóch przesłanek. Są to: zastosowanie środka egzekucyjnego oraz powiadomienie o tym podatnika. Katalog środków egzekucyjnych jest wykazem zamkniętym. Zalicza się do nich zajęcie m.in.: rachunku bankowego, wynagrodzenia za pracę, autorskich praw majątkowych, ruchomości, nieruchomości. Kompletny wykaz został umieszczony w art. 1a pkt 12 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Sposób poinformowania o zastosowanym środku egzekucyjnym zależy od jego rodzaju. Podatnik powinien otrzymać odpis zawiadomienia o zajęciu prawa majątkowego u dłużnika zajętej wierzytelności (np. pensji), protokół zajęcia prawa majątkowego (np. autorskiego prawa majątkowego), odpis protokołu zajęcia ruchomości (np. samochodu) lub odpis protokołu odbioru dokumentu.
Zastosowanie środka egzekucyjnego przerywa bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego tylko wtedy, gdy podatnik zostanie zawiadomiony o zajęciu mienia przed upływem terminu przedawnienia (por. uchwałę NSA z dnia 3 czerwca 2013 r., sygn. akt I FPS 6/12). Zawiadomienie o zastosowaniu środka egzekucyjnego, jako odrębna czynność, nie powoduje przerwania biegu terminu przedawnienia. Stanowi jednak niezbędny warunek – który w dodatku musi ziścić się w odpowiednim czasie – aby do tego doszło. Zawiadomienie dokonane po zajęciu mienia skutkuje przerwaniem biegu terminu przedawnienia w momencie zastosowania środka egzekucyjnego, ale tylko wtedy, gdy przed upływem tego terminu podatnik został poinformowany o podjętych czynnościach.
Zarzut podatnika
Zdarza się, że urzędnicy stosują środek egzekucyjny – uzyskując nawet z tego tytułu pieniądze na pokrycie długu – przed upływem terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, ale podatnik dowiaduje się oficjalnie o podjętych działaniach po tym terminie. Należy wówczas podnieść zarzut przedawnienia. Fiskus nie ma prawa domagać się zapłaty przedawnionego podatku. Postępowanie egzekucyjne wszczęte w celu ściągnięcia takiej należności musi być umorzone.
Przedawnienie zgłasza się najczęściej jako zarzut w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej. Podstawę jego wniesienia stanowi art. 33 § 1 pkt 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Zarzut należy zgłosić w ciągu 7 dni od dnia otrzymania odpisu tytułu wykonawczego. Powoduje to, co do zasady, zawieszenie postępowania egzekucyjnego. Stan zawieszenia trwa do czasu wydania ostatecznego postanowienia w sprawie zgłoszonego zarzutu.
Jeżeli wniesienie zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej jest niemożliwe, np. z powodu upływu terminu do zastosowania tego środka zaskarżenia, można złożyć wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego. Należy powołać się na art. 59 § 1 pkt 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Umorzenie postępowania egzekucyjnego powoduje uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych.
| Przykład wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego | |
| Jan Jeżykowski ul. Poznańska 18 66-300 Międzyrzecz PESEL: 72051204178 |
Międzyrzecz, 13.06.2014 r. |
| Naczelnik Urzędu Skarbowego w Międzyrzeczu ul. Rynek 3 66-300 Międzyrzecz |
|
|
Wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego Na podstawie art. 59 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2012 r. poz. 1015 ze zm.) wnoszę o umorzenie postępowania egzekucyjnego, prowadzanego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Międzyrzeczu na podstawie tytułu wykonawczego z dnia 23 grudnia 2013 r., nr SM1/1712/13, z powodu przedawnienia dochodzonego zobowiązania podatkowego. Uzasadnienie Naczelnik Urzędu Skarbowego w Międzyrzeczu wszczął wobec mnie, na podstawie tytułu wykonawczego z dnia 23 grudnia 2013 r., nr SM1/1712/13, postępowanie egzekucyjne mające na celu wyegzekwowanie kwoty 6.800 zł (wraz z odsetkami za zwłokę i kosztami egzekucyjnymi) stanowiącej zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2007 r., określone w decyzji z dnia 2 grudnia 2013 r. nr 4K/45/PIT/127/13. Termin przedawnienia tego zobowiązania upłynął z dniem 31 grudnia 2013 r. Egzekucja została wszczęta poprzez zajęcie rachunku bankowego. Bank otrzymał zawiadomienie o zajęciu konta 23 grudnia 2013 r. Mnie natomiast zawiadomienie o zastosowaniu tego środka egzekucyjnego zostało doręczone 3 stycznia 2014 r. wraz z odpisem tytułu wykonawczego. dowód: potwierdzenie odbioru przesyłki (w aktach sprawy) Zastosowanie środka egzekucyjnego, o którym podatnik zostanie zawiadomiony, powoduje przerwanie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego na podstawie art. 70 § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). Powiadomienie podatnika musi jednak nastąpić przed upływem terminu przedawnienia (por. uchwałę NSA z dnia 3 czerwca 2013 r., sygn. akt I FPS 6/12). W związku z tym, że o zastosowaniu środka egzekucyjnego – zajęciu rachunku bankowego – zostałem powiadomiony po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, nie nastąpiło przerwanie biegu tego terminu. Moje zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2007 r. wygasło. Mając powyższe na uwadze, wnoszę więc o umorzenie postępowania egzekucyjnego. |
|
| Jan Jeżykowski | |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 17.06.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2012 r. poz. 1015 ze zm.)
autor: Małgorzata Żujewska
Gazeta Podatkowa nr 49 (1090) z dnia 2014-06-18
A w tej chwili przypadkiem nie jest tak, że przedawniają się dopiero po 10 latach?