Wymiar czasu pracy to liczba godzin i dni przypadających do przepracowania w danym okresie rozliczeniowym. Podstawą do obliczenia wymiaru obowiązującego w danym okresie jest na ogół art. 130 K.p. Liczba dni i godzin roboczych ustalona zgodnie z tym przepisem jest „bazą” do prawidłowego zaplanowania rozkładów czasu pracy.
Kodeksowy sposób wyliczenia wymiaru
Metodyka wyliczania wymiaru czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym jest jednolita dla wszystkich systemów czasu pracy (z wyjątkiem pracy w ruchu ciągłym). Wynika ona z art. 130 Kodeksu pracy, zgodnie z którym wymiar czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym oblicza się:
- mnożąc 40 godzin przez liczbę pełnych tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym,
- dodając do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku (tzw. dni wystających),
- obniżając wymiar czasu pracy o 8 godzin za każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela.
Wymiar czasu pracy pracownika w okresie rozliczeniowym ulega obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy. Jeżeli pracownik zatrudniony jest na część etatu, obowiązujący go wymiar czasu pracy ustala się proporcjonalnie do tego niepełnego etatu. Natomiast w przypadku objęcia pracownika odrębnymi normami czasu pracy, przy obliczaniu wymiaru czasu pracy należy stosować te normy.
Święta obniżające wymiar
Obchodzone w Polsce święta, które są jednocześnie dniami ustawowo wolnymi od pracy określa ustawa o dniach wolnych od pracy (Dz. U. z 1951 r. nr 4, poz. 28 ze zm.). W 2015 r. świętami, które przypadają w innym dniu niż niedziela i obniżają wymiar czasu pracy, są:
- 1 stycznia – Nowy Rok (czwartek),
- 6 stycznia – Święto Trzech Króli (wtorek),
- 6 kwietnia – drugi dzień Wielkiej Nocy (poniedziałek),
- 1 maja – Święto Państwowe (piątek),
- 4 czerwca – Boże Ciało (czwartek),
- 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny (sobota),
- 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości (środa),
- 25 i 26 grudnia – pierwszy i drugi dzień Bożego Narodzenia (piątek i sobota).
W przyszłym roku dwa ustawowe święta przypadają w sobotę. Są to 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny i 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia. Obniżenie wymiaru czasu pracy o 8 godzin z racji każdego z tych świąt powoduje, że pracodawca objęty system podstawowym lub zbliżonym, u którego dniami wolnymi z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy są soboty, musi wyznaczyć inne dni wolne od pracy. Powinno to nastąpić w ramach okresów rozliczeniowych, w których przypadają wskazane święta.
W tabelach przedstawiamy wymiary czasu pracy w 2015 r., we wszystkich systemach czasu pracy, z wyjątkiem ruchu ciągłego.
miesiąc | wyliczenie czasu pracy | godziny | dni |
I | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) – (8 godz. × 2 święta) | 160 | 20 |
II | (40 godz. × 4 tyg.) | 160 | 20 |
III | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) | 176 | 22 |
IV | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) – (8 godz. × 1 święto) | 168 | 21 |
V | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) – (8 godz. × 1 święto) | 160 | 20 |
VI | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) – (8 godz. × 1 święto) | 168 | 21 |
VII | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 3 dni) | 184 | 23 |
VIII | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) – (8 godz. × 1 święto) | 160 | 20 |
IX | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) | 176 | 22 |
X | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) | 176 | 22 |
XI | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) – (8 godz. × 1 święto) | 160 | 20 |
XII | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 3 dni) – (8 godz. × 2 święta) | 168 | 21 |
razem | 2.016 |
252 |
okres | wyliczenie czasu pracy | godziny | dni |
I-III | (40 godz. × 12 tyg.) + (8 godz. × 4 dni) – (8 godz. × 2 święta) | 496 | 62 |
IV-VI | (40 godz. × 13 tyg.) – (8 godz. × 3 święta) | 496 | 62 |
VII-IX | (40 godz. × 13 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) – (8 godz. × 1 święto) | 520 | 65 |
X-XII | (40 godz. × 13 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) – (8 godz. × 3 święta) | 504 | 63 |
razem |
2.016 | 252 |
okres | wyliczenie czasu pracy | godziny | dni |
I-IV | (40 godz. × 17 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) – (8 godz. × 3 święta) | 664 | 83 |
V-VIII | (40 godz. × 17 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) – (8 godz. × 3 święta) | 672 | 84 |
IX-XII | (40 godz. × 17 tyg.) + (8 godz. × 3 dni) – (8 godz. × 3 święta) | 680 | 85 |
razem | 2.016 | 252 |
okres | wyliczenie czasu pracy | godziny | dni |
I-VI | (40 godz. × 25 tyg.) + (8 godz. × 4 dni) – (8 godz. × 5 świąt) | 992 | 124 |
VII-XII | (40 godz. × 26 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) – (8 godz. × 4 święta) | 1.024 | 128 |
razem | 2.016 | 252 |
okres | wyliczenie czasu pracy | godziny | dni |
I-XII | (40 godz. × 52 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) – (8 godz. × 9 świąt) | 2.016 | 252 |
razem |
2.016 | 252 |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502)
autor: Agata Barczewska
Gazeta Podatkowa nr 93 (1134) z dnia 2014-11-20
GOFIN poleca praktyczny serwis internetowy www.SerwisBudzetowy.pl