Od rozliczenia za październik 2020 r. wszyscy podatnicy VAT czynni przesyłają łącznie jeden dokument elektroniczny JPK_VAT. W dodanych z dniem 1 października 2020 r. przepisach określono obowiązek korygowania ewidencji VAT przesłanej w ramach nowego pliku JPK_VAT. Obowiązek taki wystąpi, gdy w przesłanej ewidencji VAT zostaną stwierdzone błędy lub dane niezgodne ze stanem faktycznym, jak również w przypadku zmiany danych zawartych w przesłanej ewidencji. Także Ministerstwo Finansów w broszurze informacyjnej dotyczącej struktury JPK_VAT wskazało zasady dokonywania i ujmowania korekt pliku JPK_VAT.

Plik JPK_VAT

Od 1 października 2020 r. obowiązują dwa warianty JPK_VAT:

• JPK_V7M – dla podatników rozliczających VAT miesięcznie,
• JPK_V7K – dla podatników rozliczających VAT kwartalnie.

Podatnicy składający JPK_V7M są zobowiązani do składania części ewidencyjnej oraz deklaracyjnej miesięcznie. Podatnicy ci są obowiązani do wypełniania wszystkich elementów JPK_V7M w pliku XML, tj. Naglowek, Podmiot1, Deklaracja oraz Ewidencja.

Natomiast podatnicy składający JPK_V7K są zobowiązani składać część ewidencyjną miesięcznie, zaś deklaracyjną kwartalnie. Podatnicy ci w JPK_V7K za dwa pierwsze miesiące kwartału są zobowiązani wypełniać w pliku XML: Naglowek, Podmiot1, Ewidencja. Natomiast za trzeci miesiąc kwartału w pliku XML są zobowiązani wypełniać wszystkie elementy JPK_V7K, tj.: Naglowek, Podmiot1, Deklaracja, Ewidencja, z tym że Deklaracja dotyczy danych za cały kwartał, natomiast Ewidencja będzie obejmować dane tylko za ostatni miesiąc kwartału.

Korekta ewidencji VAT

W art. 109 ust. 3e ustawy o VAT określono obowiązek korygowania ewidencji VAT przesłanej w ramach nowego pliku JPK_VAT. Jak wynika z tego przepisu, w sytuacji gdy podatnik w przesłanej ewidencji VAT stwierdzi, że zawiera ona błędy lub dane niezgodne ze stanem faktycznym, jak również w przypadku zmiany danych zawartych w przesłanej ewidencji, ma obowiązek przesłania jej korekty w terminie 14 dni od dnia stwierdzenia przez siebie, że przesłana ewidencja zawiera te błędy.

Stwierdzenie błędu przez urząd

W przypadku gdy naczelnik urzędu skarbowego stwierdzi w przesłanej przez podatnika ewidencji błędy, które uniemożliwiają przeprowadzenie weryfikacji prawidłowości transakcji, wezwie podatnika do ich skorygowania.

Naczelnik w wezwaniu określi 14-dniowy termin (liczony od dnia doręczenia wezwania) na przesłanie przez podatnika ewidencji skorygowanej w zakresie błędów wskazanych w wezwaniu lub złożenie wyjaśnień wskazujących, że ewidencja nie zawiera błędów, o których mowa w wezwaniu.

Pamiętać należy, że w sytuacji gdy podatnik nie prześle skorygowanej ewidencji, nie złoży wyjaśnień lub zrobi to po terminie, albo w złożonych wyjaśnieniach nie wykaże, że ewidencja nie zawiera błędów, o których mowa w wezwaniu, organ podatkowy określi mu karę pieniężną w wysokości 500 zł za każdy błąd. Kara ta nakładana jest w formie decyzji. Na uiszczenie tej kary podatnik ma 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

Kara nie zostanie nałożona na podatnika będącego osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, która za ten sam czyn ponosi odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe lub przestępstwo skarbowe.

Korekta pliku JPK_VAT

Zasady, które obowiązują przy dokonywaniu korekt w części ewidencyjnej nowego pliku JPK_VAT, zostały wskazane przez Ministerstwo Finansów w Broszurze informacyjnej dotyczącej struktury JPK_VAT z deklaracją dostępnej na stronie www.podatki.gov.pl (patrz ramka).

Dodatkowo MF wskazało, że do korekt deklaracji i ewidencji składanych za okresy rozliczeniowe poprzedzające rozliczenie na nowych zasadach stosuje się regulacje prawne obowiązujące za okres, za który będzie składana korekta deklaracji lub ewidencji (czyli korekty deklaracji i JPK_VAT złożonych pierwotnie na starych zasadach składane będą również według starych zasad).

Korygując wyłącznie ewidencję, podatnik w schemacie głównym wypełnia następujące elementy: Naglowek, Podmiot1 oraz Ewidencja.

Dokonanie korekty w przesłanej ewidencji, która nie ma wpływu na część deklaracyjną, zawartą we wspólnym pliku, nie będzie wywoływało skutków dla rozliczenia podatku.

Jak wyjaśniło MF w swojej broszurze, korekta pliku JPK_VAT – wyłącznie części ewidencyjnej, np. w zakresie NIP kontrahenta, nie ma wpływu np. na termin zwrotu nadwyżki VAT wynikający z przesłanego wcześniej rozliczenia (część deklaracyjna) zawartego w pierwotnym pliku.

Korygując wyłącznie ewidencję, podatnik w schemacie głównym wypełnia następujące elementy: Naglowek, Podmiot1 oraz Ewidencja. Zaś korygując wyłącznie deklarację, podatnik w schemacie głównym wypełnia elementy: Naglowek, Podmiot1 oraz Deklaracja.

Z uwagi na fakt, iż pole Miesiac w elemencie schematu głównego Naglowek jest obowiązkowe, podatnik przy korekcie JPK_VAT wskaże ostatni miesiąc kwartału, tj. odpowiednio 3, 6, 9, 12.

Natomiast korygując wyłącznie deklarację, podatnik w schemacie głównym wypełnia następujące elementy: Naglowek, Podmiot1 oraz Deklaracja.

Dokonanie korekty wyłącznie w części deklaracyjnej, np. zmiana wysokości kwoty nadwyżki z poprzedniej deklaracji, nie ma wpływu na dane zawarte w części ewidencyjnej.

Pierwotny JPK_V7K w stosunku do pierwotnego JPK_V7M, w zależności od okresu składania, różni się zakresem danych, bowiem zawiera samą ewidencję lub ewidencję wraz z deklaracją.

Sposób dokonania korekty JPK_V7K, w związku z korektą ewidencji dla dwóch pierwszych miesięcy kwartału, wygląda analogicznie jak dla pierwotnych plików JPK_V7K za te okresy.

Ulga na złe długi

Podatnik (wierzyciel) korzystający z korekty podstawy opodatkowania oraz podatku należnego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, zgodnie z art. 89a ust. 1 ustawy o VAT, wypełnia dla całego dokumentu pole KorektaPodstawyOpodt poprzez zaznaczenie „1” oraz wykazuje pojedynczo korekty podstawy opodatkowania oraz podatku należnego ze znakiem „in minus” z podziałem na stawki podatku.

Następnie w deklaracji w polu P_68 i P_69 podaje ze znakiem „in minus” odpowiednio zbiorczą wysokość korekty podstawy opodatkowania oraz podatku należnego, która zostanie uwzględniona w pozycjach od K_15 do K_20.

W przypadku gdy po złożeniu deklaracji VAT, w której dokonano korekty, o której mowa w art. 89a ust. 1 ustawy o VAT, należność zostanie uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty VAT należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność zostanie uregulowana lub zbyta. Wówczas w ewidencji wierzyciel wypełnia dla całego dokumentu pole KorektaPodstawyOpodt poprzez zaznaczenie „1” oraz wykazuje pojedynczo korekty podstawy opodatkowania oraz VAT należnego ze znakiem „in plus” z podziałem na stawki podatku.

Dodatkowo należy podkreślić, że w przypadku korekt, które wynikają z tzw. ulgi na złe długi, po stronie wierzyciela i dłużnika nie stosuje się oznaczenia „WEW”.

Oznaczenia GTU przy korektach

Podatnik ma obowiązek oznaczania w części ewidencyjnej pliku JPK_VAT wybranych transakcji oznaczeniami od GTU_01 do GTU_13. Symbolami GTU należy oznaczać fakturę korygującą, w przypadku korekty dotyczącej towaru/usługi objętych oznaczeniami GTU. Natomiast gdy korekta dotyczy wyłącznie towaru/usługi nieobjętych oznaczeniami GTU, faktury korygującej nie należy oznaczać w ten sposób.

Ponadto oznaczeniom GTU podlegają faktury korygujące wystawione do faktur otrzymanych przed wprowadzeniem nowego JPK_VAT z deklaracją.

Ministerstwo Finansów w omawianej broszurze wskazało także w jaki sposób należy zrobić korekty błędnych oznaczeń GTU, gdy mimo prawidłowo wystawionej faktury popełniono błędy w ewidencji. Jak wyjaśniło MF, istnieją 2 alternatywne sposoby prezentowania w pliku takich korekt:

• całkowite zastępowanie błędnego wpisu prawidłowym – ten sposób jest preferowany, kiedy korekta następuje przed złożeniem pierwotnego pliku, który zawiera błąd,
• pozostawianie błędnego zapisu i dodawanie dwóch kolejnych, tj.: pierwszego stornującego o identycznych danych (w tym błędnych oznaczeniach GTU) i odwrotnym znaku przy danych kwotowych w polach „K” oraz drugiego, który zawiera prawidłowe zapisy, w tym oznaczenia GTU.

W ten sposób można korygować błąd w zaksięgowaniu faktury niezależnie od tego, w ilu oznaczeniach GTU popełniono błąd.

W przypadku zmiany, która nie wpływa na część deklaracyjną, wystarczy korekta samej części ewidencyjnej.

Oznaczanie FP do korekt

Podatnicy VAT są zobowiązani do oznaczania w pliku JPK_VAT także niektórych dowodów sprzedaży kodami:

• RO – w przypadku dokumentu zbiorczego wewnętrznego zawierającego informację o sprzedaży z kas rejestrujących,
• WEW – w przypadku dokumentu wewnętrznego (np. przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, dokument zbiorczy dotyczący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieewidencjonowanej w kasie rejestrującej),
• FP – w przypadku faktury, o której mowa w art. 109 ust. 3d ustawy o VAT (faktury do paragonu).

Oznaczenia te mają miejsce pod warunkiem wystąpienia w danym okresie rozliczeniowym określonego dowodu. W przypadku braku wymienionych wcześniej oznaczeń pole pozostanie puste.

Jak wyjaśniło MF, w przypadku korekt wystawionych do faktur, które podlegają oznaczeniu w ewidencji FP, istnieją dwa alternatywne sposoby prezentowania w pliku takich faktur, które zapewniają zapisy prawidłowe pod względem technicznym i wnoszą do pliku kompletne dane analityczne, tj.:

• prezentowanie korekt ze znacznikiem FP – pamiętać należy, że faktury oznaczane FP nie są brane pod uwagę do sum kontrolnych ewidencji – w takim przypadku kwota korekty, która wynika z takiej faktury (na plus lub na minus), musi być uwzględniana np. w wierszu dotyczącym wpisu raportu z kasy fiskalnej – odpowiednio powiększonym lub pomniejszonym; w przypadku korekt na plus różnica może też być dodatkowo zaewidencjonowana w kasie fiskalnej i w ten sposób uwzględniona w pliku,
• prezentowanie korekt bez znacznika FP – w takim przypadku kwota korekty, która wynika z takiej faktury, nie może być uwzględniana w innym wierszu, np. dotyczącym wpisu raportu z kasy fiskalnej, który nie jest wówczas powiększany lub pomniejszany; sposób ten jest wykluczony w przypadku korekt na plus, jeśli są one dodatkowo zaewidencjonowane w kasie fiskalnej i w ten sposób uwzględnione.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.)

autor: Aleksandra Węgielska
Gazeta Podatkowa nr 90 (1756) z dnia 2020-11-09

Zatrudnianie emerytów i rencistów. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl