Wynagrodzenie urlopowe pracownika powinno odpowiadać wysokości wynagrodzenia, jakie otrzymałby w tym czasie, gdyby pracował. Ze względu na to, że pracownicy otrzymują różne składniki wynagrodzenia, zostały one podzielone na grupy, dla których określono zasady przyjmowania ich do wynagrodzenia urlopowego. Reguły te obowiązują bez względu na termin wypłaty wynagrodzenia w zakładzie.
Ustalanie wynagrodzenia urlopowego
Jak stanowi art. 172 K.p., za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu lub z 12 miesięcy w przypadku znacznego wahania jego wysokości.
Dokładne zasady ustalania wynagrodzenia urlopowego określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. z 1997 r. nr 2, poz. 14 ze zm.). Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy. Wyłączeniu podlegają jednak składniki wskazane w § 6 powołanego rozporządzenia. Należą do nich m.in. wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego, za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy, a także ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy. Na mocy § 7 powołanego rozporządzenia, składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się w wynagrodzeniu urlopowym w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystywania urlopu. Natomiast składniki przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc przyjmuje się w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. W przypadkach znacznego wahania wysokości tych składników wynagrodzenia mogą być one uwzględnione w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie nieprzekraczającym 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. Składniki zmienne miesięczne stanowią podstawę wymiaru wynagrodzenia urlopowego.
Jeżeli chodzi o składniki wypłacane za okresy dłuższe niż jeden miesiąc, to nie wchodzą one do podstawy wynagrodzenia urlopowego. Wypłaca się je w przyjętych terminach wypłaty tych składników, przy czym okres urlopu jest traktowany na równi z okresem wykonywania pracy (§ 12 ust. 1 rozporządzenia).
Obliczanie wynagrodzenia za urlop
Wynagrodzenie urlopowe oblicza się:
- dzieląc podstawę wymiaru przez liczbę godzin, w czasie których pracownik wykonywał pracę w okresie, z którego została ustalona ta podstawa, a następnie
- mnożąc tak ustalone wynagrodzenie za jedną godzinę pracy przez liczbę godzin, jakie pracownik przepracowałby w czasie urlopu w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, gdyby w tym czasie nie korzystał z urlopu.
Przy czym, przez liczbę godzin, w których pracownik wykonywał pracę, stanowiących dzielnik do uzyskania stawki godzinowej za urlop, należy rozumieć wszystkie rzeczywiście przepracowane przez niego godziny, w tym także godziny pozarozkładowe.
Wynagrodzenie urlopowe kierowcy
Ustawa o czasie pracy kierowców (Dz. U. z 2012 r. poz. 1155 ze zm.) nie reguluje zasad udzielania kierowcom urlopów wypoczynkowych oraz wypłacania wynagrodzenia za ten urlop. Zatem na mocy art. 5 K.p. do kierowców w tym zakresie stosuje się przepisy Kodeksu pracy oraz wymienionego wcześniej rozporządzenia.
Oznacza to, że zasady obliczania wynagrodzenia urlopowego kierowcy są takie same, jak pracowników zatrudnionych na zasadach kodeksowych.
Należy wyjaśnić, że kierowcom przysługują jeszcze inne składniki, np. wynagrodzenie za dyżury. Jeżeli pracodawca wypłaca wynagrodzenie za dyżury, to jest ono traktowane jako składnik zmienny miesięczny i przyjmowany do podstawy wynagrodzenia urlopowego w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu (lub z 12 przy znacznych wahaniach).
Termin wypłaty wynagrodzenia
Składniki przysługujące pracownikowi za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc, tzw. zmienne miesięczne, uwzględnia się do podstawy wynagrodzenia za urlop w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu, niezależnie za jaki miesiąc były one należne. Zatem jeżeli w zakładzie składniki zmienne miesięczne są wypłacane 10. dnia następnego miesiąca, a urlop pracownika miał miejsce np. w maju br., to do podstawy urlopowej należy przyjąć składniki wypłacone w lutym, marcu i kwietniu br., a należne odpowiednio za styczeń, luty i marzec br. Wówczas także godziny przepracowane należy przyjąć ze stycznia, lutego i marca br.
| Przykład
Pracownik otrzymuje stałe miesięczne wynagrodzenie w wysokości 3.200 zł oraz zmienną premię miesięczną wynoszącą do 20% wynagrodzenia zasadniczego. Od 2 do 12 maja br. (64 godz.) przebywa na urlopie wypoczynkowym. Wynagrodzenia są w zakładzie wypłacane za dany miesiąc 10. dnia następnego miesiąca. Do podstawy wynagrodzenia urlopowego ze składników zmiennych należy przyjąć premię wypłaconą w lutym, marcu i kwietniu br., która wyniosła odpowiednio 400 zł (należna za styczeń), 640 zł (należna za luty) i 360 zł (należna za marzec). Pracownik przepracował w tym okresie: w styczniu – 168 godz., w lutym – 160 godz. i w marcu – 184 godz. Wysokość wynagrodzenia urlopowego ze składników zmiennych: (400 zł + 640 zł + 360 zł) : (168 godz. + 160 godz. + 184 godz.) = 2,73 zł, 2,73 zł × 64 godz. = 174,72 zł. |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666)
autor: Ewa Madejek
Gazeta Podatkowa nr 36 (1390) z dnia 2017-05-04
