Gazeta PodatkowaMinisterstwo Finansów przedstawiło planowane zmiany dotyczące m.in. stawek VAT. Jedną z nich jest podwyższenie stawki VAT dla sprzedaży wyrobów z konopi siewnej. Zmiany te zawarte są w projekcie ustawy o zmianie ustawy o VAT, ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (nr UD125 z wykazu RCL). Proponowane zmiany mają zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2025 r.

Stawka VAT dla statków ratowniczych

Jedną z planowanych przez MF zmian jest ujednolicenie sposobu opodatkowania statków ratowniczych oraz łodzi ratunkowych. Z obecnie obowiązujących przepisów wynika, że 0% stawka VAT jest stosowana wyłącznie dla pełnomorskich statków ratowniczych i pełnomorskich łodzi ratunkowych. Jak tłumaczy MF, proponowana zmiana ma umożliwić objęcie 0% stawką VAT także statków ratowniczych i łodzi ratunkowych, które są wykorzystywane na morzu, a nie są statkami i łodziami pełnomorskimi.

Stawka VAT dla wyrobów medycznych

Kolejną zmianą proponowaną przez MF jest utrzymanie 8% stawki VAT (bezterminowo) dla wyrobów medycznych dopuszczonych do obrotu na podstawie przepisów ustawy obowiązującej przed ustawą o wyrobach medycznych. Obecne obowiązujące przepisy o VAT dopuszczają stosowanie tej stawki VAT tylko do dnia 27 maja 2025 r.

Jak podkreśliło MF, wyroby medyczne dopuszczone do obrotu na podstawie poprzednich przepisów o wyrobach medycznych mogą jeszcze być użytkowane i mogą być przedmiotem obrotu, nie ma zatem uzasadnienia, aby były opodatkowane wyższą stawką VAT niż analogiczne produkty dopuszczone do obrotu na podstawie nowej ustawy o wyrobach medycznych (o ile spełnią określone szczegółowo w przepisach wymagania).

Stawka VAT dla koni, osłów i mułów

Następna zmiana w zakresie stosowania stawek VAT dotyczy likwidacji 5% stawki VAT dla tzw. żywych koniowatych. Do grupy tej zaliczają się konie, osły, muły i osłomuły. Jak tłumaczy MF, zmiana ta ma na celu dostosowanie krajowych przepisów o VAT do dyrektywy Rady (UE) 2022/542, która m.in. ustanowiła limity kategorii towarów czy usług, do których mogą być stosowane stawki obniżone, w tym maksymalnie 24 kategorie z wymienionych w załączniku III do dyrektywy VAT dla stawek nie niższych niż 5%. W celu dostosowania do tego limitu 24 kategorii MF zaproponowało podwyższenie 8% stawki VAT do 23% stawki VAT dla zwierząt żywych – koni, osłów, mułów i osłomułów (tzw. żywych koniowatych) – wymienionych w poz. 11a załącznika III do dyrektywy VAT.

Stawka VAT od sprzedaży wyrobów z konopi siewnej

Zmiany dotyczą też podniesienia z 8% do 23% stawki VAT dla dostawy wyrobów z konopi siewnej (Cannabis sativa) – do palenia lub do wdychania bez spalania. Objęcie 23% stawką VAT dostawy wyrobów z konopi siewnej MF uzasadnia tym, że obecnie konopie siewne (w tym susz) są opodatkowane 8% VAT, przy czym brakuje uzasadnienia do stosowania w odniesieniu do tego typu towarów preferencji w VAT. Zasadne jest zatem podwyższenie stawki tego podatku dla dostawy takich towarów do 23%.

Obniżenie stawki VAT na dostawy kubeczków menstruacyjnych

Projekt omawianej ustawy przewiduje ujednolicenie stawki VAT na produkty higieniczne dla kobiet. W związku z tym MF zaproponowało obniżenie z 23% do 5% stawki VAT dla kubeczków menstruacyjnych. Oznacza to, że kubeczki te będą opodatkowane taką samą stawką VAT co pozostałe produkty tego rodzaju, takie jak podpaski higieniczne i tampony.

Doprecyzowanie pojęć

W omawianym projekcie MF planuje także doprecyzowanie brzmienia poz. 10 załącznika nr 3 do ustawy o VAT (Dz. U. z 2024 r. poz. 361). Obecnie bowiem pojawiają się wątpliwości co do zakresu rozumienia pojęć nawozu, środka ochrony roślin oraz paszy w związku z brakiem odwołania wprost w przepisach ustawy o VAT do definicji tych produktów, co ma swoje konsekwencje również w orzecznictwie krajowym.

MF podkreśla, że projektowana zmiana wyeliminuje niejednoznaczne rozumienie i interpretowanie przepisów prawa oraz niepewność podatników, ale również zakłócenia konkurencji na rynku. Zmiana ma na celu doprecyzowanie brzmienia poz. 10 załącznika nr 3 do ustawy o VAT „Nawozy i środki ochrony roślin – zwykle przeznaczone do wykorzystania w produkcji rolnej, oraz pasze i karmy dla zwierząt gospodarskich i domowych” poprzez odwołanie do definicji tych produktów określonych w przepisach branżowych.

Odwrotne obciążenie

MF zaproponowało przedłużenie funkcjonowania mechanizmu odwrotnego obciążenia podatkiem w odniesieniu do gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.

Czasowe odwrotne obciążenie podatkiem gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych zostało wprowadzone w dniu 1 kwietnia 2023 r. Regulacje w tym zakresie (art. 145e-145k ustawy o VAT) mają charakter przepisów epizodycznych i obowiązują do dnia 28 lutego 2025 r.

Jak tłumaczy MF, brak zmiany polegającej na przedłużeniu tego mechanizmu skutkowałby jego wygaśnięciem po dniu 28 lutego 2025 r., co rodzi potencjalne ryzyko pojawienia się w Polsce nadużyć z udziałem tzw. znikających podatników oraz zwiększenie dla podmiotów kosztów uczestnictwa na rynku giełdowym, pogorszenie ich płynności finansowej oraz zmniejszenie konkurencyjności giełdy względem giełd z innych państw UE.

Zniesienie obowiązku integracji kas rejestrujących z terminalami płatniczymi

Od 1 stycznia 2025 r. ma wejść w życie przepis dotyczący zapewnienia przez przedsiębiorców integracji kasy z terminalem płatniczym. W art. 19a ust. 3 ustawy – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236) wskazano bowiem, że przedsiębiorca, który zapewnia możliwość przyjmowania płatności przy użyciu terminala płatniczego i prowadzi ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, które umożliwiają połączenie i przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas, ma zapewnić współpracę kasy rejestrującej z terminalem płatniczym, zgodnie z wymaganiami technicznymi dla kas rejestrujących. Od 1 stycznia 2025 r. ma również obowiązywać art. 111 ust. 6kb ustawy o VAT wprowadzający karę pieniężną w wysokości 5.000 zł za niezapewnienie przez podatnika współpracy kasy rejestrującej z terminalem płatniczym.

Ponadto obecnie obowiązuje, do 31 grudnia 2024 r., rozwiązanie epizodyczne określające wymóg przesyłania przez agentów rozliczeniowych do Szefa KAS, w formie ustrukturyzowanej, danych dotyczących transakcji płatniczych.

Z uwagi jednak na napływające sygnały z rynku o braku dostępności terminali płatniczych pozwalających na integrację z kasami rejestrującymi oraz fakt, że wprowadzony w okresie przejściowym obowiązek raportowania danych przez agentów rozliczeniowych spełnia założony cel uszczelniający, MF uznało, że zasadne jest zaniechanie wprowadzenia obowiązku integracji kas rejestrujących on-line z terminalami płatniczymi.

Proponowane zmiany w przepisach o VAT

Nowe przepisy obejmują następujące zmiany:

objęcie 0% stawką VAT statków ratowniczych i łodzi ratunkowych, które są wykorzystywane na morzu, a nie są statkami i łodziami pełnomorskimi,
utrzymanie stosowania 8% stawki VAT dla wyrobów medycznych dopuszczonych do obrotu na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy o wyrobach medycznych,
likwidacja 5% stawki VAT dla tzw. żywych koniowatych,
objęcie 23% stawką VAT dostawy wyrobów z konopi siewnej – do palenia lub do wdychania bez spalania,
objęcie 5% stawką VAT dostawy kubeczków menstruacyjnych,
doprecyzowanie brzmienia definicji „nawozy i środki ochrony roślin”.

autor: Aleksandra Węgielska
Gazeta Podatkowa nr 80 (2163) z dnia 2024-10-03

GOFIN poleca praktyczny serwis internetowy www.OdliczeniaVAT.pl

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>