Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, w której korzystają z opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym, składają roczne zeznanie podatkowe na formularzu PIT-28 w terminie od 15 lutego do końca lutego następującego po roku podatkowym, którego zeznanie to dotyczy. Ponieważ 28 lutego w 2021 r. przypada w niedzielę, to termin na złożenie PIT-28 za 2020 r. ulega przesunięciu na poniedziałek 1 marca 2021 r. Przed upływem terminu do złożenia zeznania powinni oni także dokonać zapłaty na rachunek właściwego urzędu skarbowego ryczałtu za grudzień 2020 r. (opłacający go w 2020 r. miesięcznie) albo za IV kwartał 2020 r. (opłacający ryczałt kwartalnie). Zanim jednak ryczałtowiec złoży zeznanie, powinien najpierw prawidłowo ustalić w nim podstawę opodatkowania oraz wysokość podatku.

Zmniejszenia podstawy opodatkowania

W PIT-28 przedsiębiorca będący tzw. ryczałtowcem przede wszystkim wykazuje, na podstawie prowadzonej przez siebie według poszczególnych stawek ewidencji przychodów, osiągnięte w roku podatkowym przychody. Wykazane w zeznaniu rocznym przychody ma prawo pomniejszać o ustawowo przewidziane odliczenia (sposoby dokumentowania wydatków podlegających rozliczeniu w rocznych zeznaniach PIT omówiliśmy w GP nr 3 z 2021 r. na str. 4). Na sposób ich uwzględnienia w rozliczeniu rocznym ma wpływ to, czy podatnik osiągnął w roku, którego dotyczy zeznanie, przychody opodatkowane jedną, czy kilkoma stawkami ryczałtu. Podatnik uzyskujący przychody opodatkowane według różnych stawek, wydatki podlegające odliczeniu od przychodu odlicza od tych przychodów w takim udziale procentowym, w jakim przychód opodatkowany według danej stawki pozostaje w ogólnej kwocie przychodów uzyskanych w roku podatkowym (przykład).

• Strata podatkowa

Osiągnięte przychody przedsiębiorca-ryczałtowiec w pierwszej kolejności obniża o stratę z wykonywanej działalności gospodarczej (art. 11 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym). Odliczenia tego dokonuje na zasadach określonych w art. 9 ust. 3 i 3a ustawy o pdof. To odliczenie dotyczy jednak wyłącznie tych podatników, którzy w latach poprzednich w prowadzeniu działalności korzystali z opodatkowania na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej lub podatkiem liniowym i ponieśli w tym okresie straty.

Z przywołanych przepisów wynika, że zasadniczo przedsiębiorca może o kwotę poniesionej w działalności straty obniżyć firmowy dochód, w ciągu kolejnych 5 lat podatkowych – nie więcej jednak niż połowę jej wartości w którymkolwiek roku. Ponadto począwszy od zeznań za 2020 r. podatnicy zyskali alternatywną możliwość uwzględnienia straty w kwocie nieprzekraczającej 5.000.000 zł w rozliczeniu za jeden rok podatkowy (po raz pierwszy to rozwiązanie ma zastosowanie do strat powstałych w 2019 r.). Podatnik może tego dokonać w jednym z najbliższych kolejno po sobie następujących 5 lat podatkowych. Natomiast nieodliczona kwota straty podlega rozliczeniu w pozostałych latach tego 5-letniego okresu, z tym że obniżenie dochodu o jej wartość w którymkolwiek z nich nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty.

• Składki ZUS

Kolejnym odliczeniem od przychodów są składki na ubezpieczenia społeczne zapłacone w roku podatkowym, za który sporządzany jest PIT-28 i niezaliczone do kosztów podatkowych – zarówno te zapłacone w kraju, jak i za granicą. Trzeba jednak pamiętać, że ze składek zagranicznych odliczeniu od przychodu podlegają tylko te, które ryczałtowiec zapłacił na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Szwajcarii. Nie dotyczy to składek, które ryczałtowiec już raz odliczył za granicą od osiągniętego tam dochodu lub podatku.

• Darowizny

W PIT-28 ryczałtowiec opodatkowane przychody może pomniejszyć łącznie do kwoty stanowiącej 6% przychodu opodatkowanego ryczałtem o wskazane w art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy o pdof darowizny przekazane na cele określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, na cele kultu religijnego oraz krwiodawstwa. Natomiast darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą podlegają odliczeniu do wysokości osiągniętego przychodu opodatkowanego ryczałtem ewidencjonowanym.

Ponadto ryczałtowiec prowadzący działalność gospodarczą może w zeznaniu PIT-28 skorzystać z prawa do odliczenia darowizny na cele kształcenia zawodowego. Odliczeniu od przychodu podlega przekazana darowizna na cele kształcenia zawodowego publicznym szkołom prowadzącym kształcenie zawodowe, o których mowa w art. 4 pkt 28a ustawy – Prawo oświatowe oraz publicznym placówkom i centrom, o których mowa w art. 2 pkt 4 tej ustawy. Przedmiotem darowizny muszą być materiały dydaktyczne lub środki trwałe, które są kompletne, zdatne do użytku oraz nie starsze niż 12 lat (art. 26 ust. 6ea ustawy o pdof).

Dodatkowo w zeznaniu rocznym ryczałtowiec może skorzystać z odliczenia tzw. darowizn covidowych, o których mowa w art. 57b ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, czyli darowizn przekazywanych określonym podmiotom na przeciwdziałanie COVID-19 oraz tzw. darowizn oświatowych wynikających z art. 57e ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (szerzej o zasadach odliczeń darowizn covidowych pisaliśmy w GP nr 1 z 2021 r. na str. 4).

• Ulga rehabilitacyjna

W zeznaniu rocznym PIT-28 odliczeniu od przychodu opodatkowanego ryczałtem ewidencjonowanym podlegają wydatki na cele rehabilitacyjne oraz związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub nieposiadającego takiego statusu, a mającego na utrzymaniu osoby niepełnosprawne. Odliczenia dokonuje on po spełnieniu warunków określonych w art. 26 ust. 7e ustawy o pdof. Katalog wydatków podlegających odliczeniu w ramach omawianej ulgi zawarty jest w art. 26 ust. 7a ustawy o pdof.

• Ulga termomodernizacyjna

Ryczałtowcy w PIT-28 mają również możliwość skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej uregulowanej w art. 26h ustawy o pdof, jeżeli są właścicielami lub współwłaścicielami budynku mieszkalnego jednorodzinnego. W ramach tej ulgi mogą odliczyć od przychodu wydatki poniesione w roku podatkowym na materiały budowlane, urządzenia i usługi, związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w tym budynku, które zostanie zakończone w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek. Limit odliczenia wynosi 53.000 zł w odniesieniu do wszystkich realizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w poszczególnych budynkach, których podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem. Ulga termomodernizacyjna przysługuje wyłącznie w odniesieniu do wydatków wymienionych w załączniku do rozporządzenia Ministra Inwestycji i Rozwoju w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2489).

• Ulga na złe długi

W PIT-28 przedsiębiorcy korzystający z opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym – w dodanej do druku głównego zeznania części G – jeżeli są wierzycielami to uprawnieni, a jeżeli są dłużnikami to zobowiązani – wykazują także zmniejszenia i zwiększenia przychodów wynikające z zastosowania funkcjonującej w pdof od stycznia 2020 r. tzw. ulgi na złe długi uregulowanej w przepisach art. 11 ust. 4-19 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Jest to nowość w rocznym PIT-28, o której szerzej pisaliśmy w GP nr 1 z 2021 r. na str. 4.

Odliczenia od ryczałtu

Przedsiębiorca o przysługujące mu odliczenia od podatku obniża ryczałt ewidencjonowany od łącznej kwoty podatku. Tym samym dla ich zastosowania nie ma znaczenia, z ilu stawek ryczałtu podatnik korzystał w roku, za który składane jest zeznanie.

W pierwszej kolejności ryczałt ewidencjonowany podlega obniżeniu o opłacone przez podatnika składki zdrowotne, o których mowa w art. 13 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Obniżenia tego można dokonać, o ile składki te nie zostały odliczone od podatku dochodowego i jedynie w wysokości nieprzekraczającej 7,75% podstawy ich wymiaru.

Ryczałtowiec ma również prawo do pomniejszenia ryczałtu o składki opłacone za granicą na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne w państwie członkowskim UE lub państwie należącym do EOG oraz Szwajcarii. Tego obniżenia może dokonać także do wysokości 7,75% podstawy ich wymiaru, o ile nie odliczył ich od dochodu (przychodu) bądź podatku w tym państwie na zasadach określonych w ustawie o pdof.

Wskaźniki przydatne w rozliczeniach rocznych PIT dostępne są w serwisie
www.wskazniki.gofin.pl.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.)

Ustawa z dnia 20.11.1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym… (Dz. U. z 2020 r. poz. 1905 ze zm.)

autor: Agata Cieśla
Gazeta Podatkowa nr 5 (1776) z dnia 2021-01-18

Wydatki na samochody osobowe – objaśnienia podatkowe Ministerstwa Finansów. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl