Wiele osób dopiero przymierza się do rozliczenia z fiskusem z tytułu podatku dochodowego za ubiegły rok. Na wywiązanie się z tego obowiązku pozostał tylko tydzień. Termin upływa o północy 30 kwietnia 2014 r. Do tego czasu trzeba skompletować dokumenty potrzebne do dokonania wyliczeń, złożyć zeznanie we właściwym urzędzie skarbowym, uiścić podatek.

Wypełnienie zeznania

Osoby fizyczne, które nie rozliczyły się z fiskusem z tytułu podatku dochodowego za 2013 r. poprzez złożenie PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38 oraz PIT-39, mają czas na wywiązanie się z tego obowiązku tylko do 30 kwietnia 2014 r. Taki termin wynika z art. 45 ust. 1 i 1a ustawy o pdof. Spóźnialscy narażają się na mandat karny. Grzywna w ten sposób wymierzona może wynieść od 168 zł do 3.360 zł.

Darmowy program PIT 2013 jest dostępny na stronie internetowej naszego Wydawnictwa: www.gofin.pl.

Przygotowanie zeznania należy zacząć od skompletowania potrzebnych dokumentów. Są to przede wszystkim informacje o dochodach wystawiane przez płatników: PIT-11 (sporządzane m.in. przez zakłady pracy, zleceniodawców, urzędy pracy), PIT-40A/11A (od organów rentowych), PIT-8C (o wypłaconym stypendium, przychodach z innych źródeł i niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych) oraz PIT-R (dotyczące kwot wypłaconych z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich). Należy jednocześnie pamiętać, że nieotrzymanie takiego dokumentu nie zwalnia z obowiązku sporządzenia rocznego rozliczenia. Osoby, które nie mają informacji o dochodach i odprowadzonych zaliczkach na podatek dochodowy, mogą jeszcze spróbować skontaktować się z płatnikiem, aby je uzyskać. Jeżeli jednak to się nie uda, trzeba we własnym zakresie zebrać potrzebne dane. Przydadzą się wyciągi z konta bankowego, odcinki wypłat, formularze wypełniane przez płatnika na potrzeby ZUS itp. Informacje o dochodach nie zawsze wystarczą, aby sporządzić kompletne zeznanie. Osoby korzystające z ulg i odliczeń podatkowych powinny ponadto przygotować dokumenty potwierdzające wysokość poniesionych wydatków, aby dokonać stosownych wyliczeń.

Zeznanie należy sporządzić na odpowiednim formularzu. Wybór zależy od tego, z jakiego źródła podatnik osiągnął przychody w ubiegłym roku podatkowym i w jaki sposób są one opodatkowane. Może okazać się, że trzeba złożyć kilka zeznań. Przykładowo osoba, która w minionym roku uzyskała dochody z umowy o pracę i z inwestycji giełdowych, wypełnia odpowiednio PIT-37 i PIT-38.

Formularze muszą być aktualne – przeznaczone do sporządzenia rozliczeń za 2013 r. To, czy druk jest właściwy, można ustalić, kierując się numerem zamieszczonym w prawym dolnym rogu zeznania (w nawiasie obok jego symbolu): PIT-36(19), PIT-36L(9), PIT-37(19), PIT-38(9), PIT-39(5). Trzeba jednocześnie pamiętać o wypełnieniu wymaganych załączników, np. PIT/O w przypadku korzystania z ulgi rehabilitacyjnej.

Sporządzone zeznanie warto sprawdzić pod katem błędów rachunkowych, literówek, zapisu cyfr itp. (więcej w ramce). Pomyłki i nieścisłości mogą stać się powodem wizyty w urzędzie skarbowym. Urzędnicy sprawdzają poprawność formalną i rachunkową zeznań. Jeżeli mają jakiekolwiek wątpliwości, mogą wezwać podatnika do udzielenia wyjaśnień, uzupełnienia rozliczenia lub sporządzenia korekty.

Sposób zwrotu nadpłaty

W rocznym rozliczeniu podatku dochodowego wiele osób wykazuje nadpłatę. Pieniądze można otrzymać na konto, przekazem pocztowym albo w kasie urzędu skarbowego lub banku zajmującego się jego obsługą kasową. Wynika to z art. 77b Ordynacji podatkowej.

Nie każdemu jednak przysługuje prawo wyboru formy zwrotu nadpłaty. Nie mają go osoby wykonujące działalność gospodarczą zobowiązane do prowadzenia księgi podatkowej – z wyłączeniem mikroprzedsiębiorców. Podatnikom tym nadpłata zwracana jest przelewem. Każda z dostępnych form zwrotu nadpłaty ma plusy i minusy.

Nadpłatę nieprzekraczającą 11,60 zł, zwracaną na wniosek podatnika, można odebrać wyłącznie w kasie.

Osoby, które chcą otrzymać pieniądze przelewem, muszą zgłosić w urzędzie skarbowym aktualne konto. Chodzi o osobisty rachunek bankowy, którym dysponuje się jako właściciel lub współwłaściciel. Konta nie można wpisać w zeznaniu. Zgłoszenia dokonuje się na osobnym formularzu. Trzeba użyć – w zależności od statusu ewidencyjnego podatnika – druk ZAP-3, NIP-7 albo CEIDG-1.

Odpowiedni formularz należy złożyć tylko w przypadku, gdy rachunek bankowy wskazywany jest pierwszy raz albo zmienił się. Konta już podanego, które pozostaje aktualne, nie zgłasza się ponownie. Urząd skarbowy przeleje na nie pieniądze.

Zwrot nadpłaty w gotówce wiąże się z większymi niedogodnościami. Osoby, które chcą odebrać pieniądze w kasie, muszą stawić się osobiście w dniu wyznaczonym przez urząd skarbowy. Podatnicy otrzymujący nadpłatę przekazem pocztowym są natomiast obciążani związaną z tym opłatą pocztową. Obecnie Poczta Polska S.A. za przekaz pocztowy w obrocie krajowym pobiera opłatę w wysokości 1% od kwoty przekazu + 5,20 zł.

Adnotację o formie zwrotu nadpłaty najprościej zamieścić w zeznaniu – w części przeznaczonej na podanie informacji uzupełniających.

Wybór urzędu

PIT należy złożyć w odpowiednim urzędzie skarbowym. Jest nim zasadniczo urząd skarbowy właściwy według miejsca zamieszkania podatnika w ostatnim dniu roku podatkowego. PIT za 2013 r. trzeba więc złożyć w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania w dniu 31 grudnia 2013 r.

Miejsca zamieszkania nie należy utożsamiać z adresem zameldowania. Meldunek służy jedynie potwierdzeniu faktu stałego lub czasowego pobytu danej osoby w określonym lokalu. Dla celów podatkowych nie ma on żadnego znaczenia. Liczy się to, gdzie znajduje się centrum interesów osobistych i majątkowych podatnika, a on sam przebywa tam z zamiarem stałego pobytu.

Takie same kryteria stosuje się wobec małżonków korzystających z łącznego opodatkowania swoich dochodów. Zeznanie składają w urzędzie skarbowym właściwym według miejsca zamieszkania. Jeżeli natomiast małżonkowie mają różne adresy, i z tego powodu podlegają pod inne urzędy skarbowe, rozliczenie kierują do jednego z tych urzędów skarbowych – dowolnie wybranego. Zazwyczaj jest to urząd skarbowy właściwy dla osoby figurującej we wspólnym zeznaniu jako podatnik. Wybrany urząd skarbowy trzeba wskazać w formularzu. Nie ma przy tym obowiązku zawiadamiać o miejscu złożenia zeznania urzędu skarbowego właściwego dla drugiego małżonka (do którego nie zostanie skierowane rozliczenie).

Od opisanej reguły są odstępstwa. Osoby, których miejsce zamieszkania na terytorium Polski ustało przed końcem ubiegłego roku, PIT za 2013 r. składają w urzędzie skarbowym ustalonym według ostatniego miejsca zamieszkania w Polsce. Osoby nieposiadające w Polsce miejsca zamieszkania, podlegające ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od dochodów (przychodów) osiąganych na jej terytorium, rozliczają się natomiast w urzędzie skarbowym właściwym w sprawach opodatkowania osób zagranicznych. W przypadkach, w których właściwości urzędu skarbowego nie można ustalić w sposób określony przepisami prawa podatkowego, zeznanie trafia do III Urzędu Skarbowego Warszawa Śródmieście.

PIT można złożyć na wiele sposobów (więcej w ramce). W każdym przypadku trzeba jednak zadbać o to, aby mieć potwierdzenie dokonania tej czynności, np. dowód nadania przesyłki listowej, wydruk ze skarbomatu, UPO. Przyda się na wypadek, gdyby zeznanie zawieruszyło się w drodze do urzędu skarbowego lub po wpłynięciu do niego, a urzędnicy zażądali wyjaśnień w sprawie przyczyn niezłożenia rozliczenia.

Zapłata podatku

Sprawa rocznego rozliczenia nie zawsze kończy się na wypełnieniu i złożeniu zeznania. Niektórzy muszą również uiścić wykazany w nim podatek. Termin wywiązania się z tego obowiązku upływa 30 kwietnia 2014 r.

Podatek można odprowadzać do urzędu skarbowego gotówką lub przelewem. Stanowi tak art. 60 Ordynacji podatkowej. Należy jednak zaznaczyć, że podatnicy wykonujący działalność gospodarczą, zobligowani do prowadzenia księgi podatkowej, mają obowiązek rozliczać się z fiskusem bezgotówkowo. Nie dotyczy to mikroprzedsiębiorców – oni mogą opłacać podatki gotówką.

Niezależnie od sposobu regulowania podatku, wpłaty należy dokonać na odpowiednie konto urzędu skarbowego, czyli na subkonto przeznaczone do obsługi podatku dochodowego od osób fizycznych. Informacje o numerach rachunków bankowych są ogólnie dostępne, np. na stronach internetowych urzędów skarbowych. Pieniądze na pokrycie podatku muszą pochodzić ze środków podatnika.

Wpłaty gotówkowej można dokonać w kasie urzędu skarbowego lub na jego konto w placówce pocztowej, banku, SKOK-u, instytucji płatniczej albo biurze usług płatniczych. Terminem zapłaty podatku jest w tym wypadku dzień wpłacenia odpowiedniej kwoty w jednym z tych podmiotów.

Rozliczeń bezgotówkowych dokonuje się za pośrednictwem banku, SKOK-u lub instytucji płatniczej. Zapłata podatku następuje w dniu obciążenia rachunku podatnika – zmniejszenia stanu konta o przekazywaną kwotę. Nie ma znaczenia data złożenia dyspozycji przelewu. Odmiennie została określona kwestia terminowości rozliczeń bezgotówkowych w przypadku używania rachunku założonego w banku, instytucji kredytowej lub unijnej instytucji płatniczej, które nie mają siedziby bądź oddziału w Polsce. Za termin zapłaty podatku uważa się dzień obciążenia tego rachunku, gdy uiszczona kwota znajdzie się na koncie urzędu skarbowego do końca następnego dnia roboczego po otrzymaniu przez dostawcę usług płatniczych zlecenia przelewu. Okres ten może wydłużyć się o jeden dzień roboczy, jeżeli zlecenie płatnicze złożono w formie papierowej. W przypadku niedotrzymania tych terminów za datę zapłaty podatku uważa się dzień uznania rachunku bankowego urzędu skarbowego.

Zapłata podatku wykazanego w PIT za 2013 r. z opóźnieniem wiąże się z konsekwencjami odsetkowymi.

Sposoby złożenia zeznania podatkowego

» złożenie w siedzibie urzędu skarbowego

» skorzystanie z tzw. skarbomatu

» złożenie w okresowych punktach przyjmowania zeznań organizowanych przez urzędy skarbowe, np. w starostwach, galeriach handlowych, uniwersytetach

» nadanie listem za pośrednictwem operatora pocztowego

» wysłanie przez internet (z użyciem bezpiecznego e-podpisu albo danych autoryzujących)

» złożenie w polskim konsulacie

» złożenie przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej

» złożenie przez członka załogi statku kapitanowi statku

» złożenie przez osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego

» złożenie przez aresztowanego w administracji aresztu śledczego

Błędy najczęściej popełniane przy sporządzaniu zeznań

» niewpisanie albo podanie niewłaściwego identyfikatora podatkowego

» użycie do sporządzenia zeznania niewłaściwego formularza

» stosowanie nieaktualnych druków zeznań

» niekonsekwentne wypełnianie zeznania przez małżonków korzystających z łącznego opodatkowania (osoba wpisana w zeznaniu jako podatnik podaje swoje dochody lub straty

» w części przeznaczonej dla małżonka – i odwrotnie)

» wpisanie numeru rachunku bankowego w zeznaniu

» wpisanie przez przedsiębiorców nieprawdziwych kwot zaliczek na podatek dochodowy

» pomyłki przy przenoszeniu danych z informacji otrzymanych od płatników

» złożenie zeznania w niewłaściwym urzędzie skarbowym

» składanie i podpisywanie zeznań za osoby, które zmarły przed złożeniem zeznania

» niestosowanie zaokrągleń bądź niewłaściwe zaokrąglanie podstawy podatku lub podatku

» przekroczenie dopuszczalnych limitów odliczeń

» złożenie zeznania bez wymaganych załączników

» przekazywanie 1% podatku organizacji, która w danym roku nie została umieszczona w wykazie organizacji pożytku publicznego

» brak podpisu

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)

Ustawa z dnia 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.)

autor: Małgorzata Żujewska

Gazeta Podatkowa nr 33 (1074) z dnia 2014-04-24

Wynagrodzenia w 2014 r. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl