Od 1 stycznia 2014 r. zacznie obowiązywać nowe unijne rozporządzenie dotyczące pomocy de minimis. Przewiduje ono zmiany w zakresie zwiększenia pułapu tej pomocy ze 100 tys. euro do 200 tys. euro dla przedsiębiorstw sektora drogowego transportu pasażerskiego. Nowym rozwiązaniem jest dopuszczenie tej pomocy dla sektora węglowego oraz zmiana definicji przedsiębiorstwa znajdującego się w trudnej sytuacji ekonomicznej.
Na starych zasadach
Pomoc de minimis to pomoc publiczna udzielona przez państwo przedsiębiorcom na podstawie programu pomocowego albo jako pomoc indywidualna. Zakres pojęciowy pomocy de minimis jest bardzo szeroki. Obejmuje nie tylko dotacje pochodzące ze środków unijnych, ale również pomoc krajową, np. w postaci zwolnień z podatku od nieruchomości, dotacji na cele środowiskowe, dotacji związanych z ochroną zabytków czy ulg w spłacie zobowiązań cywilnoprawnych. Bez względu na podstawie jakiego programu pomocowego (np. uchwały rady gminy) są udzielane, do wszystkich mają zastosowanie te same przepisy unijne pod warunkiem, że nie chodzi o pomoc de minimis w sektorze produkcji rolnej, rybołówstwa i dotyczącej usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym. Mowa tu o rozporządzeniu Komisji 1998/2006/WE w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis, które obowiązuje jedynie do 31 grudnia 2013 r. Od 1 stycznia 2014 r. zostanie ono zastąpione nowym rozporządzeniem Komisji, które wprowadza znaczące zmiany, w większości korzystne dla beneficjentów. Nie oznacza to jednak, że nowe uregulowania znajdą zastosowanie do wszystkich przedsiębiorców. Z powołanego rozporządzenia wynika bowiem, że po upływie jego obowiązywania wszelkie środki pomocy de minimis spełniające warunki w nim określone można wdrażać w sposób prawomocny przez kolejne 6 miesięcy. De facto podmioty udzielające pomocy de minimis (np. gminy na podstawie aktów prawa miejscowego – uchwały) mogą jej udzielać w oparciu o przepisy rozporządzenia 1998/2006/WE maksymalnie do 30 czerwca 2014 r., o ile program pomocowy nie wygasa z dniem 31 grudnia 2013 r. Oczywiście podmioty udzielające pomocy de minimis mogą też dokonać zmian w programie pomocowym, wprowadzając do niego nowe uregulowania dotyczące pomocy de minimis, które są korzystniejsze dla potencjalnych odbiorców pomocy.
Zwiększony limit
Nadal limit pomocy de minimis na przedsiębiorcę nie może przekroczyć 200 tys. euro w okresie trzech kolejnych lat obrotowych. Nowością jest, że limit 100 tys. euro dotyczy już tylko przedsiębiorców prowadzących działalność zarobkową w zakresie drogowego transportu towarów. Dla sektora drogowego transportu pasażerskiego limit został zwiększony do 200 tys. euro.
Katalog beneficjentów
Nowe rozporządzenie dotyczące pomocy de minimis, którego przyjęcie planuje się na koniec 2013 r., rozszerza krąg beneficjentów mogących skorzystać z pomocy. Obecnie obowiązujące przepisy wykluczają udzielenie pomocy de minimis w sektorze węglowym. Nowe uregulowania, które będzie można stosować już od 1 stycznia 2014 r., dopuszczają pomoc de minimis dla tego sektora. Nadal z pomocy nie będą mogły skorzystać podmioty gospodarcze działające m.in. w sektorze:
- rybołówstwa i akwakultury,
- produkcji podstawowej produktów rolnych,
- przetwarzania i wprowadzenia do obrotu produktów rolnych, jeśli wysokość pomocy ustalana jest na podstawie ceny lub ilości takich produktów zakupionych od producentów surowców lub wprowadzonych na rynek przez przedsiębiorstwa objęte pomocą albo jeśli przyznanie pomocy zależy od faktu jej przyznania w części lub całości producentom surowców.
Sytuacja ekonomiczna
Z pomocy de minimis nie skorzystają przedsiębiorstwa znajdujące się w trudnej sytuacji ekonomicznej. Nowe rozwiązania inaczej podchodzą jednak do definicji przedsiębiorstwa znajdującego się w trudnej sytuacji. Wskazują kryteria, które łatwo ocenić, rezygnując z tzw. kryteriów miękkich, z jednoczesnym rozszerzeniem katalogu tzw. kryteriów sztywnych. Przykładowo w świetle nowych uregulowań przedsiębiorstwo zostanie uznane za znajdujące się w trudnej sytuacji ekonomicznej, a co się z tym wiąże nie będzie mogło otrzymać pomocy de minimis, gdy:
- księgowy stosunek kapitału obcego do kapitału własnego przedsiębiorstwa jest wyższy niż 7,5,
- stosunek zysku przedsiębiorstwa przed odliczeniem podatków i odsetek (EBIT) do wskaźnika pokrycia odsetek wynosił poniżej 1,0 przez ostatnie dwa lata.
Tak jak to jest obecnie, przedsiębiorstwo, które istnieje krócej niż trzy lata, nie zostanie uznane za znajdujące się w trudnej sytuacji ekonomicznej, o ile nie jest przedmiotem zbiorowego postępowania upadłościowego.
autor: Jolanta Białkowska
Gazeta Podatkowa nr 96 (1033) z dnia 2013-12-02
