Epidemia COVID-19 nie wyklucza weryfikacji złożonych przez podatników rozliczeń PIT za 2020 r. Urzędy skarbowe dokonują jej przede wszystkim w trybie czynności sprawdzających. Badają terminowość złożenia zeznania podatkowego, poprawność wyliczeń, zasadność korzystania z ulg podatkowych. Wykryte błędy mogą być od razu poprawione.

Terminowe złożenie

Czynności sprawdzające pozwalają urzędom skarbowym zweryfikować, bez konieczności wszczynania kontroli czy postępowania podatkowego, jak podatnicy dokonali rocznego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych. Celem tych działań jest m.in. monitorowanie terminowości przekazania zeznania podatkowego. PIT-28 i PIT-28S za 2020 r. należało złożyć do 1 marca 2021 r. Termin przekazania PIT-36, PIT-36S, PIT-36L, PIT-36LS, PIT-37, PIT-38 i PIT-39 za 2020 r. upływa 30 kwietnia 2021 r. Za niewywiązanie się z tego obowiązku grozi grzywna. Niezłożenie zeznania podatkowego w terminie, mimo ujawnienia przedmiotu lub podstawy opodatkowania, stanowi wykroczenie skarbowe. Urzędom skarbowym (upoważnionym urzędnikom) wolno za nie karać wyłącznie w postępowaniu mandatowym. Grzywna nakładana w ten sposób nie może obecnie przekroczyć 5.600 zł (od 1 maja 2021 r. – 14.000 zł). Ukarany musi zgodzić się na przyjęcie mandatu karnego. Jeżeli tego nie zrobi, sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych, co w praktyce oznacza najczęściej skierowanie jej do sądu. Sąd może uniewinnić podatnika albo wymierzyć mu grzywnę – obecnie w granicach od 280 zł do 56.000 zł.

Inaczej traktowane są osoby, które nie złożą PIT-37 lub PIT-38 za 2020 r., ale ich zeznanie podatkowe zostanie automatycznie zaakceptowane w ramach usługi Twój e-PIT. Usługa ta polega na przygotowaniu rozliczenia przez administrację skarbową na podstawie posiadanych przez nią danych i udostępnieniu go podatnikowi on-line w serwisie e-Urząd Skarbowy. Udostępnione zeznanie podatkowe można zaakceptować bez zmian, zmodyfikować lub odrzucić i sporządzić rozliczenie we własnym zakresie. Podatnik nie musi też nic robić. Jeżeli do 30 kwietnia 2021 r. nie zaakceptuje lub nie odrzuci PIT-37 lub PIT-38 za 2020 r. przygotowanego w ramach usługi Twój e-PIT, a jednocześnie nie złoży rozliczenia samodzielnie, udostępnione zeznanie podatkowe zostanie automatycznie zaakceptowane. Będzie to równoznaczne z jego złożeniem w dniu 30 kwietnia 2021 r. Podatnik nie musi więc obawiać się kary za nieprzekazanie w terminie zeznania podatkowego. Automatyczna akceptacja nie dotyczy PIT-28 i PIT-36 za 2020 r. udostępnionych w ramach usługi Twój e-PIT.

Analiza rozliczenia

Czynności sprawdzające obejmują weryfikację złożonego zeznania podatkowego pod kątem poprawności formalnej i rachunkowej.

Urzędy skarbowe badają, czy rozliczenie zostało sporządzone na właściwym druku, wypełniono wszystkie niezbędne rubryki, dołączono wymagane załączniki, prawidłowo wyliczono podatek z podanej podstawy opodatkowania itp. W razie wątpliwości podatnik może być wezwany do udzielenia niezbędnych wyjaśnień lub uzupełnienia zeznania podatkowego. Osoby korzystające z ulg podatkowych powinny się liczyć z koniecznością okazania dokumentów, których obowiązek posiadania w określonym czasie wynika z przepisów prawa, a potwierdzających zasadność dokonanych odliczeń i wysokość poniesionych wydatków. Trzeba przedstawić oryginały dokumentów lub złożyć ich fotokopie.

Realizacja wezwania nie musi oznaczać wizyty w urzędzie skarbowym – zwłaszcza że obecnie osobiste stawiennictwo jest ograniczane do niezbędnego minimum (gdy sprawy nie można załatwić w inny sposób). Urząd skarbowy może zażądać dokonania danej czynności na piśmie lub przekazania dokumentu w formie elektronicznej. Umożliwia to art. 155 § 1 Ordynacji podatkowej.

Ignorowanie wezwań urzędu skarbowego może skończyć się otrzymaniem kary porządkowej. Podatnik może być w ten sposób ukarany w przypadkach wskazanych w art. 262 Ordynacji podatkowej, np. za bezzasadną odmowę złożenia wyjaśnień czy nieprzedstawienie w wyznaczonym terminie wymaganych przez prawo dokumentów potwierdzających uprawnienie do skorzystania z ulg podatkowych. Karę porządkową nakłada w formie postanowienia urząd skarbowy wykonujący czynności sprawdzające. Ukarany może wnieść zażalenie – gdy kwestionuje zasadność wymierzenia sankcji (np. z powodu braku pouczenia o prawnych skutkach niezastosowania się do wezwania), albo wniosek o uchylenie kary – jeżeli istniały okoliczności usprawiedliwiające niewykonanie obowiązku wskazanego w wezwaniu.

Maksymalna kara porządkowa w 2021 r. wynosi 2.900 zł.

Korekta zeznania

Błędy wykryte w czasie czynności sprawdzających w zeznaniu podatkowym lub załącznikach można od razu poprawić.

Korektę sporządza urząd skarbowy lub podatnik. Przewiduje to art. 274 § 1 Ordynacji podatkowej. Urząd skarbowy ma prawo dokonać samodzielnej korekty rozliczenia w ograniczonym zakresie. Wolno mu wyeliminować błędy rachunkowe, oczywiste pomyłki oraz nieprawidłowości wynikające ze sporządzenia zeznania podatkowego niezgodnie z wymogami formalnymi, jeżeli w wyniku naniesionych poprawek lub uzupełnień zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, nadpłaty czy straty nie przekracza 5.000 zł. Podatnik otrzymuje uwierzytelnioną kopię skorygowanego w tym trybie zeznania podatkowego. Dostaje ją wraz z informacją o związanej z korektą zmianie wymienionych wcześniej wartości albo informacją o braku takich modyfikacji, oraz pouczeniem o prawie wniesienia sprzeciwu. Wniesienie sprzeciwu anuluje korektę. Zasady dokonania urzędowej korekty stosuje się do rozliczeń złożonych w formie papierowej oraz przekazanych za pomocą środków komunikacji elektronicznej. W sytuacji gdy urząd skarbowy nie może usunąć stwierdzonych nieprawidłowości ze względu na ich charakter lub zakres, zwraca się do podatnika o złożenie niezbędnych wyjaśnień i skorygowanie zeznania podatkowego.

W przypadku zeznań podatkowych złożonych w ramach usługi Twój e-PIT urząd skarbowy ma obowiązek skorygować rozliczenie, jeżeli stwierdzi, że zawiera ono błędy lub oczywiste omyłki powstałe z jego winy (a nie z winy np. płatnika PIT). Wynika to z art. 45ce ust. 1 ustawy o pdof. Urząd skarbowy, dokonując korekty rozliczenia, musi sporządzić uwierzytelnioną kopię skorygowanego zeznania podatkowego i doręczyć ją podatnikowi. Przekazuje ją wraz z informacją o związanej z korektą zmianie wysokości zobowiązania podatkowego, nadpłaty czy straty albo informacją o braku takich zmian. Podatnik ma prawo wnieść sprzeciw na urzędową korektę. Jego złożenie anuluje korektę.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.)

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.)

autor: Małgorzata Żujewska
Gazeta Podatkowa nr 33 (1804) z dnia 2021-04-26

Ochrona wierzyciela przed nadmiernymi opóźnieniami w płatnościach. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl