Deklaracje i zeznania podatkowe można korygować do czasu upływu terminu przedawnienia podatku, którego dotyczą. Niekiedy konsekwencją naniesienia zmian jest konieczność zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę. Korekta nie wywołuje skutków prawnych, jeżeli zostanie dokonana w trakcie postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub celno-skarbowej, a dotyczy weryfikowanego rozliczenia.
Korekta rozliczenia
Podatnik ma prawo skorygować uprzednio złożoną deklarację podatkową. Termin „deklaracja” obejmuje również zeznania, wykazy, zestawienia oraz informacje, których obowiązek składania wynika z przepisów podatkowych. Przedmiotem korekty mogą być zeznania PIT-37 i PIT-38 automatycznie zaakceptowane w usłudze Twój e-PIT.
Korekty dokonuje się poprzez złożenie deklaracji korygującej. Właściwy formularz należy oznaczyć jako korekta i wypełnić poprawnymi danymi. Jeżeli deklarację przekazuje się wraz z załącznikami, to je również należy dołączyć do deklaracji korygującej, chociażby nie zostały w nich wprowadzone zmiany w stosunku do poprzedniej wersji. Załączniki stanowią integralną część rozliczenia i tylko z nimi jest ono kompletne. Jeżeli deklaracja musi być złożona w formie elektronicznej, to jej korektę trzeba przesłać przez internet. Tak jest np. w przypadku informacji PIT-11. Jeżeli rozliczenie może być przekazane w postaci papierowej lub elektronicznej, to jego korektę również można złożyć – według własnego wyboru – na papierowym formularzu lub przez internet. Przykładami są PIT-28, PIT-36, PIT-36L, PIT-37 czy PIT-38.
Deklaracje składane w ramach JPK_V7M lub JPK_V7K poprawia się poprzez przesłanie korekty obejmującej część deklaracyjną pliku JPK. Trzeba wygenerować oraz przekazać nowy dokument zawierający prawidłowe dane i wartości. Dokument musi być kompletny. Nie można przesłać pliku zawierającego jedynie poprawiane dane. Korekty plików za okresy rozliczeniowe od października 2020 r. do grudnia 2021 r. należy składać według wzorów JPK_V7M(1)/JPK_V7K(1). W przypadku korekty plików za okresy od stycznia 2022 r. obowiązują schematy JPK_V7M(2)/JPK_V7K(2).
Plików JPK_V7M/JPK_V7K nie stosuje się do rozliczeń za okresy zamknięte przed 1 października 2020 r. Deklaracje i informacje o ewidencji za te okresy należy poprawić na zasadach obowiązujących do 30 września 2020 r. Oznacza to konieczność złożenia odrębnie korekty deklaracji VAT-7/VAT-7K oraz pliku JPK_VAT. Korekta deklaracji sprowadza się do przesłania przez internet deklaracji korygującej. Korekta JPK_VAT polega natomiast na ponownym wygenerowaniu i przekazaniu pliku według schematu JPK_VAT(3).
Uzasadnienie korekty
Dokonanie korekty deklaracji nie wiąże się, co do zasady, z obowiązkiem złożenia uzasadnienia przyczyn naniesienia poprawek.
Wymóg sporządzenia wyjaśnienia istnieje jedynie w razie dokonania korekty rozliczenia przed wydaniem decyzji kończącej pierwszoinstancyjne postępowanie podatkowe prowadzone w zakresie stosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania – po wyznaczeniu terminu do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego. Wskazuje tak art. 81b § 1f Ordynacji podatkowej. W innych przypadkach wyjaśnienie można sporządzić fakultatywnie. Należy w nim wskazać, które elementy rozliczenia zostały zmienione, w jakim zakresie i dlaczego. Aby przedłożyć uzasadnienie korekty części deklaracyjnej JPK_V7M/JPK_V7K, wystarczy wypełnić w pliku pole P_ORDZU.
Wyjaśnienia korekty nie należy mylić z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty podatku. Taki wniosek trzeba przedłożyć, jeżeli dokonuje się korekty rozliczenia, aby odzyskać nadpłacony lub nienależnie uiszczony podatek albo zaniżoną lub niewykazaną nadpłatę podatku. Obliguje do tego art. 75 § 3 Ordynacji podatkowej. We wniosku o stwierdzenie nadpłaty należy wskazać rodzaj zobowiązania podatkowego, w którym występuje nadpłata, jej wysokość oraz okoliczności powstania. Można go przesłać z konta w serwisie e-Urząd Skarbowy.
| Dla Prenumeratorów GOFIN | |
 |
Ujednolicone przepisy prawne dostępne w serwisie www.przepisy.gofin.pl |
Opisanego trybu – tj. złożenia korekty rozliczenia wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty – nie stosuje się, gdy podatnik został rozliczony przez ZUS poprzez przekazanie do urzędu skarbowego PIT-40A, a po upływie terminu złożenia zeznania podatkowego PIT chce odzyskać nadpłatę podatku dochodowego wynikającą z niewykorzystanej ulgi, np. rehabilitacyjnej czy prorodzinnej. W takim przypadku podatnik składa za dany rok podatkowy (lub lata podatkowe) zeznanie podatkowe PIT, a nie korektę zeznania PIT. Rozliczenie sporządza na podstawie rocznego obliczenia podatku PIT-40A wystawionego przez ZUS, uwzględniając kwoty odliczeń przysługujące w ramach ulgi.
Ograniczenia czasowe
Podatnik zazwyczaj składa korektę deklaracji z własnej inicjatywy. Urząd skarbowy ma jednak również prawo dokonać korekty rozliczenia.
Urzędowa korekta jest możliwa w razie wykrycia uchybień w trakcie czynności sprawdzających. Przewiduje to art. 274 Ordynacji podatkowej. Urzędowi skarbowemu wolno w trybie korekty wyeliminować wyłącznie błędy rachunkowe, inne oczywiste omyłki oraz nieprawidłowości wynikające ze sporządzenia deklaracji niezgodnie z wymogami formalnymi, jeżeli w wyniku naniesionych poprawek lub uzupełnień zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, straty, nadpłaty, zwrotu podatku albo nadwyżki podatku do przeniesienia nie przekracza 5.000 zł. Podatnik otrzymuje uwierzytelnioną kopię skorygowanej w tym trybie deklaracji. Dostaje ją wraz z informacją o związanej z korektą zmianie wysokości ww. wartości albo informacją o braku takich zmian oraz o prawie wniesienia sprzeciwu. Sprzeciw można złożyć w terminie 14 dni od dnia doręczenia uwierzytelnionej kopii skorygowanej deklaracji. Wniesienie go anuluje urzędową korektę. W przypadku gdy urząd skarbowy nie może usunąć stwierdzonych nieprawidłowości ze względu na ich charakter lub zakres, zwraca się do podatnika o złożenie niezbędnych wyjaśnień oraz korekty deklaracji.
Rozliczenie można skorygować do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Uprawnienie do złożenia korekty ulega jednak zawieszeniu na czas trwania kontroli oraz postępowania podatkowego – w zakresie nimi objętym. Wyjątek stanowi postępowanie prowadzone w sprawach stosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, przed zakończeniem którego podatnik ma prawo do skorygowania deklaracji oraz cofnięcia skutków unikania opodatkowania. Rozliczenia objęte kontrolą podatkową można poprawić po jej zakończeniu (po doręczeniu protokołu kontroli) – z tym że przed wszczęciem pokontrolnego postępowania podatkowego. Korekta po zamknięciu postępowania podatkowego dopuszczalna jest natomiast tylko w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego. Złożenie skutecznej korekty jest wykluczone także w czasie kontroli celno-skarbowej, w zakresie nią objętym, poza dwoma przypadkami. Korektę weryfikowanego w tym trybie rozliczenia można złożyć w ciągu 14 dni od dnia doręczenia kontrolowanemu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej, a potem – w terminie 14 dni od dnia doręczenia wyniku kontroli. Nie ma natomiast przeszkód do dokonania w czasie czynności sprawdzających korekty weryfikowanego rozliczenia.
Prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty również wygasa, co do zasady, po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego (z wyjątkiem przypadków wskazanych w art. 79 § 4 Ordynacji podatkowej). Postępowanie w sprawie stwierdzenia nadpłaty nie może przy tym zostać wszczęte w czasie trwania postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub celno-skarbowej – w zakresie zobowiązań podatkowych, których dotyczy postępowanie lub kontrola. W razie podjęcia z urzędu postępowania podatkowego w sprawie, w której został złożony wniosek o stwierdzenie nadpłaty, żądanie zawarte we wniosku podlega rozpatrzeniu w tym postępowaniu podatkowym. Decyzję w sprawie stwierdzenia nadpłaty na wniosek złożony przed upływem terminu przedawnienia można wydać także po upływie tego terminu.
Naliczenie odsetek
Rezultatem sporządzenia korekty rozliczenia może być konieczność uregulowania ujawnionej zaległości podatkowej lub należności traktowanej na równi z zaległością podatkową (czyli kwoty nienależnej albo zawyżonej nadpłaty lub zwrotu podatku uprzednio zwróconej przez organ podatkowy bądź zaliczonej na poczet innych zobowiązań podatkowych). Wiąże się to z obciążeniami odsetkowymi – z zastrzeżeniem okresów „bezodsetkowych” (patrz ramka). Odsetki za zwłokę ustala się według stawki podstawowej, obniżonej lub podwyższonej.
|
Odsetek za zwłokę nie nalicza się:
|
Odsetek podatkowych nie nalicza się, jeżeli nie przekraczają 8,70 zł.
Obniżone odsetki za zwłokę stosuje się w przypadku spełnienia warunków określonych w art. 56a Ordynacji podatkowej. Zaległość podatkowa musi wynikać z prawnie skutecznej korekty deklaracji (części deklaracyjnej JPK_V7M/JPK_V7K) dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia upływu terminu złożenia tej deklaracji. Zapłata zaległości musi nastąpić w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty. Naliczenie obniżonych odsetek za zwłokę jest wykluczone w przypadku zapłaty zaległości podatkowej ujawnionej po korekcie rozliczenia dokonanej na skutek czynności sprawdzających. Taka preferencja nie przysługuje także wtedy, gdy korekta jest składana po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej lub po otrzymaniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, a jeżeli nie stosuje się zawiadomienia – po zakończeniu kontroli podatkowej.
Podwyższone odsetki za zwłokę, naliczone według stawki stanowiącej 150% stawki podstawowej, uiszcza się w przypadku wpłaty zaległości w podatku akcyzowym lub VAT. Stosuje się je w związku z korektą rozliczeń dotyczących tych podatków, jeżeli korekta została złożona na skutek czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub celno-skarbowej. Precyzuje to art. 56b pkt 2 Ordynacji podatkowej. Wyższe odsetki za zwłokę wpłaca się, jeżeli kwota zaniżenia zobowiązania podatkowego, zawyżenia nadpłaty lub zwrotu podatku przekracza 25% kwoty należnej i jest wyższa niż 5-krotna wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu następującym po dniu upływu terminu płatności zobowiązania lub terminu zwrotu. W okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 r. 5-krotność minimalnego wynagrodzenia wynosiła 21.210 zł, a od 1 lipca do 31 grudnia 2024 r. jest to 21.500 zł. Podwyższonych odsetek za zwłokę nie nalicza się w razie ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego w VAT.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.)
autor: Małgorzata Żujewska
Gazeta Podatkowa nr 54 (2137) z dnia 2024-07-04
