Za niespełna dwa miesiące nowy rok, a wraz z nim szykują się kolejne zmiany w prawie. Część z nich została już uchwalona, a nad kolejnymi ustawodawca nadal prowadzi prace legislacyjne. Dotyczą one różnych sfer prowadzenia działalności gospodarczej. Na jakie zmiany muszą przygotować się przedsiębiorcy w 2026 r.?
Nowe progi zamówień publicznych
Od nowego roku wzrosną wartości zamówień, od których zamawiający zobowiązani będą stosować przepisy Prawa zamówień publicznych. Zmiany w tym zakresie zawiera ustawa o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2025 r. poz. 1173), która podwyższy próg kwotowy stosowania ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi z obecnych 130.000 zł na 170.000 zł.
Co istotne, do umów w sprawie zamówienia publicznego oraz umów ramowych zawartych na podstawie dotychczasowych przepisów:
1) przed dniem 1 stycznia 2026 r.,
2) po dniu 31 grudnia 2025 r., w następstwie postępowań o udzielenie zamówienia publicznego oraz zawarcie umowy ramowej wszczętych przed dniem 1 stycznia 2026 r.
– zastosowanie będą miały przepisy Pzp w brzmieniu obecnym.
Analiza potrzeb i wymagań w Pzp
Ustawa o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw zakłada też zmianę regulacji dotyczącej analizy potrzeb i wymagań przeprowadzanej przez zamawiających publicznych przed wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia klasycznego o wartości równej lub przekraczającej progi unijne. Zamawiający będą musieli dokonać analizy potrzeb i wymagań obejmującej również rozeznanie rynku w aspekcie podniesienia konkurencyjności postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Dodatkowo analiza potrzeb i wymagań ma wskazywać warunki zamówienia sprzyjające podniesieniu konkurencyjności postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, których zastosowanie przewiduje zamawiający – w przypadku gdy planowany jest konkurencyjny tryb udzielenia zamówienia.
Certyfikacja zamówień publicznych
W 2026 r. wejdą w życie przepisy ustawy o certyfikacji zamówień publicznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 1235). Zasadniczo jej przepisy zaczną obowiązywać od 12 lipca 2026 r., z tym że 12 stycznia 2026 r. wejdą w życie przepisy dotyczące podmiotów ceryfikujących.
Certyfikacja będzie umożliwiała wykonawcy potwierdzenie, że nie podlega on wykluczeniu z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz że posiada zdolność do należytego wykonania takiego zamówienia. Wykonawca będzie uprawniony do powoływania się na certyfikację i posługiwania się certyfikatem na potrzeby wielu różnych postępowań, bez konieczności każdorazowego gromadzenia i składania dokumentów. Wykonawca będzie mógł ubiegać się o certyfikację i posługiwać się nią w postępowaniu na zasadzie dobrowolności. Ustawa nie przewiduje obowiązku certyfikacji.
Działalność nieewidencjonowana
Zmiany w zakresie możliwości prowadzenia działalności nieewidencjonowanej (nierejestrowej) wprowadzone zostaną z dniem 1 stycznia 2026 r. na mocy przepisów ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych oraz wsparcia przedsiębiorczości (Dz. U. z 2025 r. poz. 1168). Od nowego roku zacznie obowiązywać nowy limit uprawniający do prowadzenia działalności nierejestrowej – działalności gospodarczej nie będzie stanowiła działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekroczy w żadnym kwartale 225% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. (Dz. U. z 2025 r. poz. 1242) minimalna płaca od 1 stycznia 2026 r. będzie wynosić 4.806 zł. Oznacza to, że limit uprawniający do skorzystania z działalności nieewidencjonowanej w 2026 r. wyniesie 10.813,50 zł na kwartał, z tym że osoba prowadząca działalność nierejestrową będzie go mogła wyczerpać nawet w jednym miesiącu kwartału, o ile w rozliczeniu całego kwartału próg nie zostanie przekroczony.
Nowe zasady przeprowadzania kontroli
Z dniem 1 stycznia 2026 r. wejdą w życie nowe regulacje w zakresie przeprowadzania kontroli. Zawiera je ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego (Dz. U. z 2025 r. poz. 769).
Od 2026 r. kontrole przeprowadzane będą zgodnie z okresowym planem kontroli po uprzednim dokonaniu okresowej analizy prawdopodobieństwa naruszenia prawa w ramach wykonywania działalności gospodarczej (kontrola planowa). Analiza obejmie identyfikację obszarów podmiotowych i przedmiotowych, w których ryzyko naruszenia przepisów jest największe. W oparciu o wyniki analizy określone zostaną zasady umożliwiające przypisanie przedsiębiorców do jednej z następujących kategorii ryzyka: niskie, średnie, wysokie. Będzie to miało wpływ na częstotliwość kontroli przeprowadzanych w firmie. Nie dotyczy to wszystkich rodzajów kontroli. Obowiązek ten nie znajdzie zastosowania m.in. w odniesieniu do:
- kontroli i analiz będących we właściwości organów KAS,
- kontroli działalności gospodarczej w obszarach, w których udostępnienie informacji, o której mowa w art. 47 ust. 1a Prawa przedsiębiorców (Dz. U. z 2025 r. poz. 1480), mogłoby stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa, porządku publicznego, życia lub zdrowia ludzkiego, w tym w obszarach związanych z zapewnieniem prawidłowego funkcjonowania infrastruktury krytycznej lub realizacją przez przedsiębiorców zadań na rzecz państwowych służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i porządek publiczny.
Odzież i obuwie objęte zgłoszeniem SENT
Z dniem 17 marca 2026 r. wejdą w życie przepisy zawarte w rozporządzeniu Ministra Finansów i Gospodarki zmieniającym rozporządzenie w sprawie towarów, których przewóz jest objęty systemem monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi (Dz. U. z 2025 r. poz. 1244). W efekcie nastąpi rozszerzenie katalogu towarów objętych systemem monitorowania przewozu tzw. towarów wrażliwych. Obowiązkiem tym objęte zostaną przewozy towarów:
- z działu 61 CN – artykuły odzieżowe i dodatki odzieżowe z dzianin, jeżeli masa brutto przesyłki towarów objętych tym działem przekracza 10 kg,
- z działu 62 CN – artykuły odzieżowe i dodatki odzieżowe, inne niż z dzianin, jeżeli masa brutto przesyłki towarów objętych tym działem przekracza 10 kg,
- z kodu CN 6309 00 00 – odzież używana i pozostałe artykuły używane, jeżeli masa brutto przesyłki towarów objętych tym kodem przekracza 10 kg,
- z działu 64 CN – obuwie, z wyłączeniem pozycji CN 6406 (części obuwia), jeżeli w przesyłce towarów objętych tym działem jest więcej niż 20 sztuk obuwia,
- objętych działem 61 lub 62 CN (artykuły odzieżowe i dodatki odzieżowe z dzianin lub inne niż z dzianin) lub działem 64 CN (obuwie), z wyłączeniem pozycji CN 6406 (części obuwia), jeżeli masa brutto przesyłki, w której znajdują się towary z co najmniej dwóch z tych działów, przekracza 10 kg.
Co istotne, nie wszystkie przewozy odzieży/obuwia objęte będą obowiązkiem zgłoszenia przewozu. Zwolnienie przewidziano m.in. w odniesieniu do przewozów realizowanych na podstawie art. 5 lub art. 6 ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi (Dz. U. z 2024 r. poz. 1218), jeżeli podmiotem dokonującym zgłoszenia będzie:
- przedsiębiorca posiadający status AEO lub
- strona umowy o współdziałanie zawartej z Szefem Krajowej Administracji Skarbowej.
| Tytuł projektu | Zakres zmian | ||||||||||
| Ustawa o zmianie ustawy o CEIDG i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy oraz ustawy o VAT (na dzień oddania GP do druku oczekuje na podpis Prezydenta RP) | Przedsiębiorcy za pośrednictwem systemu teleinformatycznego będą mogli uzyskać informacje, czy dany przedsiębiorca został zarejestrowany i figuruje w Wykazie podatników VAT zarejestrowanych jako podatnicy VAT, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT. | ||||||||||
| Projekt ustawy o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw (druk nr UD290 z wykazu RCL) | Projekt zakłada uproszczenie systemu poboru opłaty cukrowej m.in. poprzez przeniesienie obowiązku zapłaty opłaty na początek łańcucha dostaw. Zawiera też propozycję podwyższenia wysokości opłat:
Zaproponowano też objęcie opłatą od środków spożywczych napojów zawierających co najmniej 20% soku oraz do 5 g cukrów, które jednocześnie zawierają kofeinę lub taurynę lub substancje słodzące. |
||||||||||
| Ustawa o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (na dzień oddania GP do druku ustawa znajduje się w Senacie – druk nr 486) | Przewiduje uchylenie art. 22 ust. 1a ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, określającego obligatoryjny obowiązek wystawiania przez sprzedającego produkty i usługi nabywcom informacji o możliwości obniżenia wpłat na PFRON. Poza tym prowadzący zakłady pracy chronionej i zakłady aktywności zawodowej mają zostać zwolnieni z obowiązku zapewnienia doraźnej opieki medycznej oraz usunięcia obowiązku zapewniania doraźnej i specjalistycznej opieki medycznej pod adresem zamieszkania lub pobytu osoby niepełnosprawnej. W zamian zaproponowano uzależnienie obowiązku zapewniania przez ZPChr i ZAZ specjalistycznej opieki medycznej, poradnictwa i usług rehabilitacyjnych od potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności zatrudnianych pracowników. Obniżony do 10% ma zostać określony w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych minimalny limit zatrudnienia osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności dla zakładów aktywności zawodowej. Wojewoda ma uzyskać prawo do zwolnienia zakładu aktywności zawodowej z wymaganych wskaźników zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami na okres 6 miesięcy z dotychczasowych 3 miesięcy. |
||||||||||
| Projekt ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (druk nr UD147 z wykazu RCL) | Projekt zawiera nową, rozbudowaną definicję pojęcia „promocja napojów alkoholowych”. Takim działaniem ma być publiczna degustacja napojów alkoholowych, rozdawanie rekwizytów związanych z napojami alkoholowymi, organizowanie premiowanej sprzedaży napojów alkoholowych, sprzedaż napojów alkoholowych z zastosowaniem upustów, rabatów, bonifikat, pakietów i programów lojalnościowych, darowizn, nagród, wycieczek, gier losowych, zakładów wzajemnych, wszelkich form użyczeń, transakcji wiązanych, wszelkiego rodzaju talonów i bonów oraz udzielania innych niewymienionych z nazwy korzyści majątkowych lub osobistych dla nabywcy napojów alkoholowych, a także inne formy publicznego zachęcania do nabywania napojów alkoholowych. Uregulowana ma też zostać kwestia wyglądu opakowań alkoholu o pojemności do 300 ml i ich postaci. Wprowadzony miałby zostać zakaz sprzedaży alkoholu na stacjach paliw. |
||||||||||
| Projekt ustawy o stażach (druk nr UD307 z wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów) | Zakłada wyeliminowanie zjawiska bezpłatnych staży i zminimalizowanie ryzyka zastępowania stosunku pracy przez staż. Staż ma zostać zdefiniowany jako ograniczona czasowo praktyka zawodowa zawierająca istotny komponent edukacyjno-szkoleniowy, podejmowana w celu zdobycia praktycznego i zawodowego doświadczenia oraz zwiększenia szans na podjęcie zatrudnienia. Organizator stażu ma być zobowiązany do wypłacania miesięcznego świadczenia pieniężnego dla stażystów, ustalanego w wysokości minimalnej równej 35% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale, od pierwszego dnia następnego miesiąca po ogłoszeniu przez Prezesa GUS. Ponadto ma też zostać wprowadzony obowiązek zapewnienia stażyście ubezpieczenia. Tym samym do stażysty zastosowanie miałyby mieć przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dotyczące zleceniobiorców. |
||||||||||
| Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo farmaceutyczne (druk nr UD291 z wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów) | Celem projektu jest uchylenie całkowitego zakazu reklamy aptek ogólnodostępnych i punktów aptecznych. Projektowane przepisy zawierają określenie zasad prowadzenia reklamy apteki ogólnodostępnej lub punktu aptecznego. Planowane jest wprowadzenie ograniczeń w treści reklamy, które będą miały na celu zabezpieczenie pacjentów przed zachęcaniem do nabywania leków lub innego asortymentu apteki oraz korzystania z usług apteki w sposób nieracjonalny i w oderwaniu od potrzeb zdrowotnych pacjenta. |
||||||||||
Gazeta Podatkowa nr 88 (2276) z dnia 2025-11-03
Prowadzenie PKPiR w praktyce. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl
