Podatnik, deklarując zwrot VAT na swój rachunek, musi liczyć się z weryfikacją zasadności dokonania zwrotu – wszczęciem czynności sprawdzających, kontroli lub postępowania podatkowego. Jeżeli organ podatkowy nie jest w stanie zakończyć weryfikacji przed upływem terminu zwrotu podatku, termin ten może być przedłużony, nawet wielokrotnie. Konieczne jest wydanie w tym zakresie postanowienia.

Prawo do weryfikacji

Podatnik, u którego w danym okresie rozliczeniowym wystąpi w VAT nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, ma prawo wystąpić o jej zwrot, deklarując jednocześnie termin zwrotu (wskazując go w części deklaracyjnej JPK_VAT).

Podstawowy termin zwrotu VAT wynosi 60 dni od dnia złożenia deklaracji, ale – w razie spełnienia ustawowych przesłanek – zwrot podatku następuje w terminie przyspieszonym (40, 25, 15 dni) lub w terminie wydłużonym (180 dni). Środki są zwracane na rachunek podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium Polski albo na jego rachunek w SKOK. Zwrot VAT w przyspieszonym terminie 25 dni może być dokonany na rachunek: bankowy, w SKOK albo VAT.

Organy podatkowe mają prawo przed przekazaniem pieniędzy zbadać zasadność zwrotu podatku wykazanego przez podatnika. Weryfikacja może odbyć się w ramach czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub celno-skarbowej. Badanie zasadności zwrotu różnicy podatku może obejmować sprawdzenie rozliczeń podatnika oraz innych podmiotów biorących udział w obrocie towarami lub usługami, będącymi przedmiotem rozliczenia podatnika, a także sprawdzenie zgodności tych rozliczeń z faktycznym przebiegiem transakcji. Jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć termin zwrotu do czasu zakończenia weryfikacji prowadzonej w ramach czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub celno-skarbowej. Z jednym wyjątkiem: termin zwrotu VAT nie podlega przedłużeniu, jeżeli podatnik występuje o zwrot VAT w terminie 25 dni na rachunek VAT. Wynika to z art. 87 ust. 6a ustawy o VAT. Sposobem na uzyskanie zwrotu w terminie ustawowym, pomimo wydłużenia go do czasu zakończenia postępowania wyjaśniającego, jest złożenie w urzędzie skarbowym zabezpieczenia majątkowego w wysokości odpowiadającej kwocie deklarowanego zwrotu. Przewiduje to art. 87 ust. 2a-4f ustawy o VAT.

Treść postanowienia

Przedłużenie terminu zwrotu podatku do czasu zakończenia postępowania weryfikacyjnego następuje w formie postanowienia wydanego przez naczelnika urzędu skarbowego. Można je zakwestionować, wnosząc zażalenie, a następnie skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Urząd skarbowy musi należycie i wyczerpująco uzasadnić konieczność wydania wspomnianego postanowienia, aby nie było wątpliwości, że w danej sprawie istnieje konieczność dokonania dodatkowej weryfikacji zasadności zwrotu VAT. Powinien nie tylko wskazać na potrzebę zbadania określonych okoliczności, ale także wykazać, co budzi zastrzeżenia, np. przedstawić rozbieżności, nieścisłości lub braki w materiale dowodowym. Dopuszczalność przedłużenia terminu zwrotu podatku nie może być odczytywana jako blankietowe, prewencyjne upoważnienie do opóźniania realizacji zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym (por. wyrok NSA z dnia 5 marca 2025 r., sygn. akt I FSK 1872/24). Urząd skarbowy decyduje przy tym wyłącznie o konieczności dodatkowej weryfikacji zasadności zwrotu, a nie o samej zasadności zwrotu. Musi wykazać, że istnieją okoliczności przemawiające za potrzebą dalszego badania zasadności zwrotu podatku, a nie, że zwrot podatku jest niezasadny i istnieją przemawiające za tym dowody (por. wyrok NSA z dnia 10 czerwca 2025 r., sygn. akt I FSK 743/22).

Dla Prenumeratorów GOFIN
	Stawki odsetek od zaległości podatkowych dostępne w serwisie www.wskazniki.gofin.pl

W przypadku gdy termin zwrotu podatku zostanie przedłużony, a przeprowadzone czynności wykażą zasadność zwrotu, należna kwota jest wypłacana podatnikowi wraz z odsetkami. Naliczane są one w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w razie odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty. Stawka opłaty prolongacyjnej jest równa obniżonej stawce odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych.

Ciąg postanowień

Termin zwrotu podatku może być przedłużany wielokrotnie. Przepisy prawa nie przewidują w tym zakresie ograniczeń. Urząd skarbowy musi jednak każdorazowo wskazać w postanowieniu, jakie przesłanki i dlaczego przemawiają za prowadzeniem dalszej weryfikacji rozliczenia VAT.

Warunkiem skutecznego przedłużenia terminu zwrotu podatku jest doręczenie postanowienia w tej sprawie podatnikowi (a jeżeli działa on przez pełnomocnika – to pełnomocnikowi) przed upływem terminu zwrotu VAT. Nie wystarczy postanowienie sporządzić, podpisać i wysłać. Taka zasada obowiązuje w przypadku przekazania postanowienia w formie zarówno pisemnej, jak i elektronicznej. Każde postanowienie o przedłużeniu terminu zwrotu podatku musi być doręczone podatnikowi (pełnomocnikowi) przed upływem poprzednio obowiązującego terminu. Przedłużenie musi mieć charakter ciągły. Konsekwencją spóźnionego doręczenia postanowienia przedłużającego termin zwrotu podatku jest to, że ani to postanowienie, ani ewentualne wydane po nim następne postanowienia nie przedłużają tego terminu (przykład). Przedłużenie terminu po jego upływie jest nieskuteczne, ponieważ nie można przedłużyć terminu, który już upłynął (por. wyrok NSA z dnia 4 kwietnia 2024 r., sygn. akt I FSK 166/24).

Postanowienie o przedłużeniu terminu zwrotu podatku może być wydane wyłącznie w ramach procedury weryfikacyjnej – w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub celno-skarbowej. W przypadku postępowania podatkowego chodzi o postępowanie prowadzone w pierwszej instancji. Nie jest możliwe wydanie postanowienia o przedłużeniu terminu zwrotu podatku w trakcie postępowania odwoławczego. Organ podatkowy pierwszej instancji nie nabywa również ponownie prawa do wydawania kolejnych postanowień o przedłużeniu terminu zwrotu podatku w razie uchylenia w trybie odwoławczym wydanej przez niego decyzji wymiarowej (por. wyrok NSA z dnia 22 stycznia 2025 r., sygn. akt I FSK 1517/21).

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.)

Gazeta Podatkowa nr 99 (2287) z dnia 2025-12-11

GOFIN poleca praktyczny serwis internetowy www.OdliczeniaVAT.pl