Podatnik ma prawo zwrócić się do urzędu skarbowego o wystawienie zaświadczenia o niezaleganiu z opłacaniem podatków. Wniosek może złożyć osobiście lub przez pełnomocnika. Nowością jest możliwość uzyskania zaświadczenia w formie elektronicznej przez serwis e-Urząd Skarbowy.

Wniosek do urzędu

Załatwienie niektórych spraw, np. uzyskanie kredytu przez przedsiębiorcę, uzależnione jest od przedłożenia zaświadczenia o braku zaległości podatkowych.

Zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach potwierdza stan faktyczny lub prawny istniejący w dniu wydania.

Wniosek do urzędu skarbowego o wydanie zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach można złożyć w formie papierowej – zanosząc lub wysyłając do urzędu, albo przekazać przez internet. Wniosek można przesłać on-line przez serwis Biznes.gov.pl lub ePUAP. Potrzebny jest do tego kwalifikowany podpis elektroniczny lub profil zaufany. Istnieje również możliwość przekazania wniosku i uzyskania zaświadczenia przez konto w serwisie e-Urząd Skarbowy. Aby skorzystać z tej opcji, trzeba zalogować się do serwisu z użyciem login.gov.pl (tj. profilu zaufanego, e-dowodu lub bankowości elektronicznej) albo aplikacji mObywatel. Konieczne jest wyrażenie zgody na e-Korespondencję. Zaświadczenie jest w tym przypadku wydawane automatycznie bez udziału urzędu skarbowego. Podpisywane jest pieczęcią Szefa KAS lub podpisem elektronicznym przez upoważnioną osobę. Podatnik ma dostęp do wydanego zaświadczenia na swoim koncie w e-Urzędzie Skarbowym, w zakładce „Dokumenty otrzymane”. Korzysta się z niego wyłącznie w postaci elektronicznej. Można je zapisać na nośniku pamięci lub przesłać przez internet, np. e-mailem. Zaświadczenie elektroniczne ma taką samą moc prawną jak dokument papierowy.

Wniosek o wydanie zaświadczenia ma prawo w imieniu podatnika złożyć pełnomocnik. Podstawą jego działania może być pełnomocnictwo ogólne (PPO-1) lub szczególne (PPS-1). Pełnomocnictwa ogólnego nie dołącza się do wniosku. Urząd skarbowy sprawdzi umocowanie danej osoby do reprezentowania podatnika w Centralnym Rejestrze Pełnomocnictw Ogólnych. Pełnomocnictwo szczególne należy natomiast dołączyć do wniosku w formie papierowej lub przesłać w postaci dokumentu elektronicznego przez ePUAP, pamiętając o zapłacie opłaty skarbowej w wysokości 17 zł.

(Nie)wymagana opłata

Wybór sposobu złożenia wniosku decyduje o tym, czy za zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach trzeba uiścić opłatę skarbową czy nie.

Zaświadczenie wydane na wniosek złożony za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym nie podlega opłacie skarbowej. Wskazuje tak art. 3b ustawy o opłacie skarbowej. Wystawienie zaświadczenia w innym trybie, np. na wniosek złożony w formie papierowej w urzędzie skarbowym, nie jest zwolnione z opłaty skarbowej. Wynosi ona 21 zł (od każdego egzemplarza).

Opłaty skarbowej nie wpłaca się do urzędu skarbowego, lecz uiszcza na rzecz burmistrza/prezydenta miasta właściwego ze względu na siedzibę urzędu skarbowego mającego wydać zaświadczenie. Wymaganą kwotę można uregulować w kasie urzędu miasta lub przelać na rachunek bankowy. Poszczególne urzędy miast podają numer konta na swojej stronie internetowej. Obowiązek zapłaty opłaty skarbowej powstaje z chwilą złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia. Dowód jej uiszczenia należy dołączyć do wniosku lub dostarczyć do urzędu skarbowego w ciągu 3 dni od dnia jego wniesienia. Dowód zapłaty może mieć formę wydruku potwierdzającego wykonanie operacji bankowej.

Opłacie skarbowej nie podlegają zaświadczenia wydawane w celu uzasadnienia wniosków w sprawach m.in.: alimentacyjnych, świadczeń socjalnych, zatrudnienia. Mowa o tym w art. 2 ust. 1 ustawy o opłacie skarbowej. Jeżeli jednak zaświadczenie, którego wydanie nie podlega opłacie skarbowej, zostanie użyte w innej sprawie niż wymienionej we wspominanym przepisie, powstaje obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej.

Przypadki odmowy

Urząd skarbowy wystawia zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach, gdy na podstawie posiadanej dokumentacji oraz informacji otrzymanych od innych organów podatkowych stwierdzi, że podatnik nie ma zaległości podatkowych.

Szanse na uzyskanie takiego zaświadczenia przekreśla istnienie w obrocie prawnym nieostatecznej decyzji, z której wynika zaległość podatkowa, nawet jeżeli nie została ona opatrzona rygorem natychmiastowej wykonalności. Zaległość podatkowa wskazana w takim rozstrzygnięciu nie podlega realizacji. Wstrzymanie wykonalności nie oznacza jednak zawieszenia bytu prawnego decyzji. Urząd skarbowy musi uwzględnić istnienie kwoty, która chociaż nie może być przez administrację skarbową w żaden sposób dochodzona, to zgodnie z rozstrzygnięciem wprowadzonym do obrotu prawnego stanowi zaległość podatkową. Uniemożliwia to uzyskanie zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach (por. wyrok NSA z dnia 9 marca 2021 r., sygn. akt III FSK 2509/21).

Urząd skarbowy nie może również zignorować faktu istnienia nieuregulowanego w terminie podatku tylko dlatego, że podatnik zadeklarował na jego pokrycie zwrot VAT. Zaświadczenie potwierdza stan istniejący w dniu jego wydania. Zaległość podatkowa, na poczet której ma być zaliczony zwrot podatku VAT, a zostało wszczęte postępowanie weryfikacyjne zasadność zwrotu VAT, istnieje do czasu zakończenia tego postępowania. Urząd skarbowy nie wyda w tym czasie zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach. Zwrot podatku może, ale nie musi okazać się zasadny (por. wyrok NSA z dnia 11 czerwca 2019 r., sygn. akt II FSK 2131/17).

Otrzymanie zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach w sytuacji istnienia zaległości podatkowej jest dozwolone tylko w dwóch przypadkach wskazanych w art. 306e § 5 i § 6 Ordynacji podatkowej. Po pierwsze, gdy uiszczenie zaległości podatkowej odroczono lub rozłożono na raty i nie minęły jeszcze nowe terminy płatności ustalone w decyzji przyznającej ulgę. Uznaje się, że do dnia upływu tych terminów podatnik nie posiada zaległości podatkowych. Po drugie zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach uzyska się, gdy decyzja wymiarowa została wydana wobec podatnika, który zastosował się do indywidualnej interpretacji podatkowej i złożył wniosek na podstawie art. 14m § 3 Ordynacji podatkowej o określenie w decyzji podatku objętego zwolnieniem z obowiązku zapłaty lub wysokości nadpłaty.

Urząd skarbowy odmawia wydania zaświadczenia o treści żądanej przez wnioskodawcę w drodze postanowienia. Przysługuje na nie zażalenie do dyrektora izby administracji skarbowej.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.)

Ustawa z dnia 16.11.2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2022 r. poz. 2142)

autor: Małgorzata Żujewska
Gazeta Podatkowa nr 87 (1962) z dnia 2022-10-31

Obowiązki przedsiębiorcy związane z ochroną środowiska. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl