Przepisy o VAT umożliwiają podatnikom wystawianie faktur w postaci ustrukturyzowanej, czyli przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obecnie faktury te funkcjonują jako jedna z dopuszczalnych form dokumentowania transakcji – obok faktur papierowych i faktur elektronicznych. Jednak od 1 lipca 2024 r. wystawianie faktur ustrukturyzowanych będzie obowiązkowe, z wyłączeniem faktur konsumenckich. Na stronie internetowej RCL został udostępniony projekt ustawy wprowadzającej e-fakturę jako powszechny system rozliczania (nr druku UD468). Jak wynika z uzasadnienia do tego projektu, wprowadzenie obligatoryjnego stosowania faktur ustrukturyzowanych w znacznym stopniu ma usprawnić sposób rozliczania faktur korygujących.

Korekta in minus u sprzedawcy

Projekt przewiduje dostosowanie art. 29a ustawy o VAT (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) w zakresie korekt zmniejszających wartość podatku należnego. Z uwagi na obligatoryjne stosowanie KSeF do art. 29a ust. 13 przeniesiona zostanie zasada, zgodnie z którą po stronie podatku należnego obniżenia podstawy opodatkowania będzie dokonywać się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił ustrukturyzowaną fakturę korygującą. Obecnie zasada ta jest określona w art. 29a ust. 15 pkt 5 ustawy o VAT (przepis ten zostanie uchylony). W związku z tym podatnicy wystawiający e-faktury korygujące nie będą (podobnie jak obecnie) obowiązani do posiadania dokumentacji potwierdzającej uzgodnienie z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunków obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określonych w e-fakturze oraz potwierdzającej, że warunki te zostały spełnione.

Przepisy dotyczące obligatoryjnego sporządzania faktur ustrukturyzowanych zachowają, w określonych przypadkach, możliwość sporządzania faktur także w postaci papierowej lub elektronicznej. Z uwagi na ten fakt, w przepisach o VAT zostanie utrzymana, obecnie obowiązująca, zasada rozliczania VAT w przypadku korekt in minus. Przy czym będzie ona wynikała z art. 29a ust. 13a ustawy. Zatem podatnik, który wystawi fakturę korygującą w postaci dokumentu innego niż e-faktura korygująca, będzie mógł dokonać rozliczenia VAT w okresie, w którym wystawił fakturę korygującą, jednak pod warunkiem, że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji będzie wynikać, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz że warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją.

Korekty zmniejszające VAT u nabywcy

W związku z obligatoryjnym e-fakturowaniem projekt przewiduje również dostosowanie przepisu art. 86 ust. 19a ustawy o VAT w zakresie korekt zmniejszających wartość VAT naliczonego. Zmiana ta generalnie polega na tym że zasada obowiązująca obecnie w art. 86 ust. 19d ustawy o VAT zostanie przeniesiona do art. 86 ust. 19a w związku z tym nabywca będzie obowiązany do skorygowania podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał ustrukturyzowaną fakturę korygującą.

Jak tłumaczy Ministerstwo Finansów, dopiero na tym etapie cyfryzacji rozliczeń jest możliwe wprowadzenie takiej zmiany, dzięki której całkowicie zostanie odformalizowane korygowanie faktury. KSeF zapewnia wgląd w obieg faktur i eliminuje ryzyko braku korespondencyjnej korekty podatku naliczonego przy jednoczesnym obniżeniu VAT należnego przez dostawcę.

Jednocześnie zostanie zachowana obecnie obowiązująca zasada, zgodnie z którą, jeżeli podatnik nie obniżył kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego określonego w fakturze ustrukturyzowanej, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, zmniejszenie kwoty VAT naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.

W przypadku faktur korygujących, które zostaną wystawione w postaci papierowej lub elektronicznej, nabywca będzie rozliczać VAT zgodnie z zasadami obowiązującymi obecnie. Co oznacza, że nabywca będzie miał obowiązek zmniejszenia kwoty VAT naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania lub kwoty VAT wykazanego na fakturze zostały ze sprzedawcą uzgodnione i spełnione. W sytuacji gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania lub kwoty VAT na fakturze zostały spełnione po upływie okresu rozliczeniowego, w którym zostały uzgodnione, nabywca będzie zobowiązany do zmniejszenia kwoty VAT naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym te warunki zostały spełnione.

Dane faktury korygującej

Zgodnie z art. 106j ust. 2 pkt 2a ustawy o VAT faktura korygująca ustrukturyzowana powinna zawierać numer identyfikujący w KSeF fakturę, której dotyczy faktura korygująca. Po zmianie przepisów będzie zastrzeżenie, że wymóg ten nie będzie dotyczył przypadków, gdy faktura korygowana nie posiada tego numeru.

Propozycja e-faktury korygującej

Nowością dla podatników ma być dodanie ust. 5-6 w art. 106j ustawy o VAT, które wprowadzą nowe zasady dotyczące faktur korygujących wystawianych przez nabywców w KSeF w postaci propozycji faktury korygującej.

Jak wynika z brzmienia proponowanych przepisów, w przypadku faktury ustrukturyzowanej zawierającej pomyłki, z wyjątkiem pomyłek w zakresie danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 4 ustawy (czyli NIP podatnika), nabywca towaru lub usługi korzystający z KSeF będzie mógł udostępnić w tym systemie wystawcy faktury propozycję faktury korygującej, w celu wystawienia tej faktury korygującej przez wystawcę faktury. Propozycja faktury korygującej będzie oznaczana numerem identyfikującym tę propozycję w KSeF – aby rozróżnić przesyłane dokumenty (numer KSeF potwierdza wprowadzenie faktury do obrotu prawnego) – numer ten byłby widoczny na UPO nabywcy. Tak jak w przypadku „standardowej” faktury korygującej, istniałaby konieczność podania numeru KSeF faktury korygowanej. Propozycja korekty nie będzie wywoływała skutków prawnych dla wystawcy oraz nabywcy – nie byłaby wprowadzona do obrotu prawnego do czasu oznaczenia numerem identyfikującym tę fakturę w KSeF. Taki dokument będzie widniał w KSeF ze statusem „niezaakceptowana”. Dopiero po akceptacji sprzedawcy dokument ten uzyskuje numer identyfikujący fakturę korygującą w KSeF. Z chwilą nadania numeru KSeF identyfikującym wystawioną e-fakturę korygującą dokument ten staje się pełnoprawną e-fakturą korygującą. Faktyczne wystawienie dotychczasowo rozumianej noty korygującej w KSeF następuje zatem przez wystawcę – mimo że jest wyłącznie czynnością zaakceptowania propozycji faktury korygującej przesłanej w systemie przez nabywcę.

Jak tłumaczy Ministerstwo Finansów, utrzymanie możliwości wystawiania e-faktur korygujących w KSeF (opartych na fikcji prawnej wystawienia noty korygującej przez nabywcę) jest rozwiązaniem, które wychodzi naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców, utrzymując ułatwienie korygowania danych na fakturze przez nabywców.

Propozycja faktury korygującej ma zawierać dane przewidziane odpowiednio dla faktury korygującej.

autor: Aleksandra Węgielska
Gazeta Podatkowa nr 26 (2005) z dnia 2023-03-30

GOFIN poleca praktyczny serwis internetowy www.UmowyoPrace.pl