Pracownicze należności za czas choroby mogą mieć różny charakter i w konsekwencji mogą być opodatkowane na innych zasadach. Inaczej bowiem ustala się zaliczkę na podatek dochodowy od wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy nazywanego potocznie wynagrodzeniem chorobowym i inaczej od zasiłku chorobowego.
Różne źródła przychodów
W podatku dochodowym od osób fizycznych wynagrodzenie chorobowe i zasiłek chorobowy są kwalifikowane do dwóch różnych źródeł przychodów. Wynagrodzenie za czas choroby to przychód ze stosunku pracy (art. 12 ust. 1 ustawy o pdof). Z kolei zasiłek chorobowy niezależnie od tego, który podmiot dokonuje wypłaty, tj. czy organ rentowy czy zakład pracy, kwalifikowany jest jako przychód z tzw. innych źródeł (art. 20 ust. 1 i 2 ustawy o pdof). W odniesieniu do należności wypłacanych pracownikowi za czas choroby pracodawca pełni rolę płatnika podatku. To oznacza obowiązek obliczania i poboru w ciągu roku zaliczek na podatek dochodowy od tych świadczeń.
Mechanizm ustalania zaliczki
Zarówno wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, jak i zasiłek chorobowy nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Natomiast ustalając podstawę wymiaru składki zdrowotnej pracodawca nie wyłącza z niej wynagrodzenia za czas choroby jednocześnie nie uwzględniając zasiłku chorobowego.
Z kolei tzw. zryczałtowane koszty pracownicze (111,25 zł lub 139,06 zł) stosuje się przy poborze zaliczki na podatek dochodowy od przychodów ze stosunku pracy, do których zalicza się wynagrodzenie za czas choroby. Jeżeli zatem w danym miesiącu dochodzi do wypłaty wyłącznie takiego wynagrodzenia, to pracodawca stosuje w odniesieniu do niego koszty pracownicze. Natomiast gdy dochodzi do wypłaty jedynie zasiłku chorobowego, to pracodawca oblicza od niego zaliczkę na podatek, nie uwzględniając tych kosztów.
Możliwość zastosowania przy obliczaniu zaliczki 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, o której mowa w art. 27 ust. 1b ustawy o pdof, uzależniona jest od tego, czy pracodawca jako płatnik pdof dysponuje złożonym przez pracownika oświadczeniem PIT-2. Jeśli jest w jego posiadaniu, to obniża zaliczkę o tę kwotę bez względu na rodzaj świadczenia uzyskanego w danym miesiącu, od którego zaliczkę te nalicza.
Natomiast gdy pracownik za dany miesiąc otrzymuje jednocześnie tzw. wynagrodzenie chorobowe oraz zasiłek chorobowy, wówczas zaliczkę na podatek oblicza się od sumy tych należności. Koszty zryczałtowane stosuje się jednak wyłącznie do wynagrodzenia chorobowego. Wobec tego gdy kwota tego wynagrodzenia jest niższa od przysługujących pracownikowi kosztów, wówczas obniża się je do wysokości tego wynagrodzenia.
| Przykład
Pracownikom przebywającym w październiku 2017 r. na zwolnieniach lekarskich przysługiwały za ten miesiąc następujące należności: – pracownik A – wynagrodzenie za pracę 1.500 zł, wynagrodzenie za czas choroby 1.700 zł i zasiłek – pracownik B- wynagrodzenie za pracę 2.000 zł i wynagrodzenie za czas choroby 1.600 zł, – pracownikowi C – wynagrodzenie za czas choroby 108 zł i zasiłek chorobowy 2.400 zł, – pracownik D – wynagrodzenie za pracę 1.000 zł i zasiłek chorobowy 1.900 zł, – pracownik E – zasiłek chorobowy 3.200 zł. Pracodawca ustalając zaliczki na podatek od dokonanych z tego tytułu wypłat dokonał następujących obliczeń (w złotych):
* koszty ograniczone do wysokości przychodu ze stosunku pracy |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.)
autor: Agata Cieśla
Gazeta Podatkowa nr 89 (1443) z dnia 2017-11-06
E-kontakty z administracją podatkową w praktyce. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl
