Nadpłatę wykazaną w rocznym rozliczeniu podatku dochodowego podatnicy coraz częściej chcą otrzymywać na rachunek bankowy, a nie przekazem pocztowym lub w formie wypłaty w kasie. To nie tylko efekt pandemii COVID-19. Z przelewem nie wiążą się dodatkowe koszty, a pieniądze można mieć do swojej dyspozycji szybciej niż w przypadku zwrotu w gotówce.

Przelew lub gotówka

Nadpłata wynikająca z rocznego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych może być przelana na konto, zwrócona przekazem pocztowym lub wypłacona w kasie.

Darmowy program PIT Gofin 2020 do sporządzania rocznych zeznań podatkowych dostępny jest w serwisie www.pit.gofin.pl.

Przelewem można otrzymać każdą, nawet kilkuzłotową, nadpłatę podatku. Urząd skarbowy musi jednak znać aktualny rachunek bankowy lub w SKOK. Podatnik ma być posiadaczem lub współposiadaczem konta. Nadpłata podatku wynikająca ze wspólnego zeznania podatkowego małżonków może trafić na rachunek indywidualny jednego z nich lub wspólny. Konto można wskazać w zeznaniu podatkowym. Taka opcja jest w PIT-28, PIT-36, PIT-36L oraz PIT-37 za 2020 r. Innym sposobem podania rachunku jest złożenie formularza zgłoszeniowego w trybie właściwym dla swojego statusu ewidencyjnego. Przedsiębiorcy podlegający wpisowi do CEIDG czynią to w ramach wniosku CEIDG-1. Pozostałe osoby, których identyfikatorem podatkowym jest NIP, składają NIP-7, a wszyscy inni – ZAP-3.

Osobie, która nie wskaże rachunku, nadpłata podatku zwracana jest w gotówce. Standardowo w takim przypadku stosuje się przekaz pocztowy. Podatnik nie musi składać wniosku o zastosowanie tej formy zwrotu. Nadpłata podatku przesłana przekazem pocztowym pomniejszana jest jednak o koszty jej zwrotu. Jeżeli podatnik nie chce otrzymać pieniędzy przekazem pocztowym, pozostaje mu ich wypłata w kasie, ale dokonuje się tego na żądanie. Odpowiedni wniosek można zamieścić w zeznaniu podatkowym w części przeznaczonej na podanie informacji uzupełniających. Wyjątek stanowi nadpłata nieprzekraczająca 23,20 zł (dwukrotności kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym). Zwrot takiej kwoty nie może być dokonany przekazem pocztowym. Jeżeli podatnik nie wskaże konta, na jakie ma być ona zwrócona, wypłata następuje w kasie.

Dwa terminy

Termin otrzymania nadpłaty podatku dochodowego zależy od formy złożenia zeznania podatkowego. Wynika tak z art. 77 § 1 pkt 5 i 5a Ordynacji podatkowej.

Nadpłata podatku wykazana w zeznaniu podatkowym przesłanym za pomocą środków komunikacji elektronicznej podlega zwrotowi w ciągu 45 dni od dnia jego złożenia (przykład 1). Osoby, które przekażą rozliczenie w formie papierowej, mogą czekać na zwrot nadpłaty do 3 miesięcy (przykład 2). Termin ustalony w dniach liczy się od dnia następującego po dniu złożenia zeznania podatkowego. Upływa o północy ostatniego dnia z wyznaczonej liczby dni. Termin określony w miesiącach kończy się z upływem tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca. Jeżeli ostatni dzień terminu (45-dniowego lub 3-miesięcznego) wypada w sobotę, niedzielę lub święto będące dniem ustawowo wolnym od pracy, przesuwa się on na następny dzień po dniu lub dniach wolnych. Należy jednocześnie pamiętać, że PIT-28, PIT-36, PIT-36L, PIT-37 za 2020 r. składa się od 15 lutego 2021 r. Zeznanie podatkowe przekazane przed tym dniem uznaje się za złożone 15 lutego 2021 r. Dzień ten wyznacza więc początek biegu terminu zwrotu nadpłaty podatku wykazanej w rozliczeniu złożonym przed 15 lutego 2021 r. (przykład 3).

Termin 45-dniowy obowiązuje niezależnie od tego, czy podatnik samodzielnie złoży zeznanie podatkowe przez internet (wypełniając odpowiedni interaktywny formularz zamieszczony na Portalu Podatkowym lub używając sprawdzonego programu komercyjnego), czy skorzysta z usługi Twój e-PIT. Trzeba jednak pamiętać o zasadach obliczania tego terminu w przypadku automatycznej akceptacji PIT-37 za 2020 r. złożonego w ramach usługi Twój e-PIT. Jeżeli do 30 kwietnia 2021 r. podatnik nie skorzysta z udostępnionego rozliczenia ani nie przekaże samodzielnie sporządzonego zeznania podatkowego, PIT-37 za 2020 r. przygotowany w ramach usługi Twój e-PIT zostanie automatycznie uznany za złożony w dniu 30 kwietnia 2021 r. Termin zwrotu nadpłaty wynikającej z automatycznie zaakceptowanego rozliczenia będzie biegł od 1 maja 2021 r.

Spłata długów

Nadpłata wykazana w zeznaniu podatkowym nie zawsze trafia do podatnika. Może posłużyć do uregulowania zobowiązań – nie tylko wobec fiskusa.

Nadpłata podatku podlega z urzędu zaliczeniu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwłokę od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek, kosztów upomnienia oraz bieżących zobowiązań podatkowych. Jeżeli podatnik nie ma takich obciążeń, nadpłata jest mu zwracana, chyba że złoży wniosek o zarachowanie całej lub części przysługującej mu kwoty na przyszłe zobowiązania podatkowe. Określa tak art. 76 § 1 Ordynacji podatkowej. Regulacje te stosuje się także do nadpłaty podatku dochodowego przysługującej małżonkom. Wierzytelność o jej zwrot jest solidarna. Oznacza to, że każdy z małżonków ma prawo do otrzymania całej wspólnej nadpłaty podatku dochodowego, a urząd skarbowy może ją zwrócić dowolnie wybranemu małżonkowi. Jeżeli więc mający otrzymać całą nadpłatę posiada zaległości podatkowe, podlega ona zarachowaniu na te zaległości podatkowe. Urzędowi skarbowemu wolno zaliczyć nadpłatę podatku dochodowego będącą rezultatem łącznego opodatkowania dochodów małżonków na poczet zobowiązań podatkowych tylko jednego z małżonków, np. z tytułu VAT. Korzystanie z preferencyjnej formy opodatkowania nie może stanowić ucieczki przed realizacją zobowiązań podatkowych ciążących na małżonkach.

Zwrot podatku – jako wierzytelność przysługująca podatnikowi wobec organu podatkowego – może zostać również zajęta na pokrycie długów dochodzonych w trybie egzekucji sądowej (np. alimentów) lub administracyjnej (np. mandatów za wykroczenia drogowe). Priorytet posiadają jednak niezapłacone należności podatkowe. W razie egzekucyjnego zajęcia wierzytelności z tytułu nadpłaty podatku, zaliczenie jej na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek od zaliczek określonych w decyzji wydanej na podstawie art. 53a Ordynacji podatkowej oraz bieżących zobowiązań podatkowych ma pierwszeństwo przed realizacją zajęcia.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.)

autor: Małgorzata Żujewska
Gazeta Podatkowa nr 15 (1786) z dnia 2021-02-22

Komentarz do ustawy zasiłkowej – część II. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl