Polski Ład 2.0 ma poprawić te z rozwiązań wprowadzonych z początkiem 2022 r. Polskim Ładem, które niestety nie sprawdziły się w praktyce. Pośród modyfikacji wprowadzanych tą najnowszą nowelizacją do ustawy o pdof, znalazło się przywrócenie przedsiębiorcom zlikwidowanej z dniem 1 stycznia 2022 r. możliwości uwzględniania w rachunku podatkowym składki zdrowotnej. To rozwiązanie nie dotyczy jednak wszystkich prowadzących działalność gospodarczą i będzie funkcjonowało na innych zasadach niż miało to miejsce do końca 2021 r.
Na zasadach ogólnych tylko liniowcy
Z nowego rozwiązania będą korzystali m.in. przedsiębiorcy będący tzw. liniowcami. Możliwości takiej nie mają opłacający w prowadzeniu działalności gospodarczej podatek dochodowy według skali podatkowej. To różnicowanie przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych resort finansów będący inicjatorem omawianych zmian uzasadnił tym, że dla opodatkowanych według skali podatkowej w bieżącym roku podwyższony został do 120.000 zł próg podatkowy (dotychczas 85.528 zł) oraz kwota wolna do 30.000 zł (dotychczas 3.091 zł). W wyniku wejścia w życie Polskiego Ładu 2.0 (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265) nastąpi również obniżenie najniższej stawki podatku w skali podatkowej z 17% do 12%. Częściowe odliczenie składki zdrowotnej przez przedsiębiorców na podatku liniowym (a także opodatkowanych w innych poza skalą formach) ma dla nich stanowić wyrównanie braku możliwości korzystania z obniżonej stawki podatku obowiązującej w skali podatkowej.
Liniowcy będą mogli uwzględniać w rozliczeniach z fiskusem składkę zdrowotną według jednego z dwóch ustawowo zapisanych sposobów. Pierwszym z nich jest możliwość zaliczenia do firmowych kosztów podatkowych zapłaconych przez nich składek na ubezpieczenie zdrowotne (własne oraz osoby współpracującej) z tytułu działalności opodatkowanej w tej formie – nie więcej jednak niż 8.700 zł w skali roku (art. 23 ust. 1 pkt 58 ustawy o pdof – Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.). Drugie rozwiązanie to możliwość pomniejszenia dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem liniowym o zapłacone przez przedsiębiorcę-liniowca składki na ubezpieczenie zdrowotne (własne oraz osoby współpracującej) z tytułu działalności opodatkowanej w tej formie, co wynika ze znowelizowanego art. 30c ust. 2 pkt 2 ustawy o pdof. Przepis ten zawiera jednocześnie zastrzeżenie, że łączna wysokość składek zaliczonych do kosztów podatkowych lub odliczonych od dochodu nie może przekroczyć w roku podatkowym 8.700 zł. Tym samym podatnik – niezależnie od sposobu uwzględniania w podstawie opodatkowania składek zdrowotnych – będzie mógł ująć je w rachunku podatkowym w ramach jednego limitu.
Na mocy przepisów przejściowych liniowcy mogą w tym roku obniżyć o składki zdrowotne już zaliczki na pdof za czerwiec lub II kwartał 2022 r., uwzględniając przy tym te zapłacone przed wejściem w życie nowelizacji, czyli przed 1 lipca br. (art. 25 ust. 2 Polskiego Ładu 2.0).
Wysokość limitu przysługującego liniowcowi odliczenia będzie podlegała corocznie podwyższeniu o wskaźnik odpowiadający ilorazowi rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ogłoszonej w roku poprzednim na podstawie art. 19 ust. 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009 ze zm.) oraz rocznej podstawy wymiaru tych składek ogłoszonej dwa lata wstecz, po zaokrągleniu do pełnych 100 zł w górę (art. 30c ust. 2b ustawy o pdof). Ponadto Minister Finansów został zobowiązany do ogłaszania, do końca roku podatkowego, w drodze obwieszczenia w Monitorze Polskim, wysokości tak zwaloryzowanej kwoty (art. 30c ust. 2c ustawy o pdof).
Z kolei liniowcy korzystający z zaliczek uproszczonych będą mieli prawo do obniżenia takiej zaliczki o 19% składki na ubezpieczenie zdrowotne (własne i osoby współpracującej) zapłaconej przez siebie w danym miesiącu (art. 44 ust. 6j ustawy o pdof). Na mocy przepisów przejściowych (art. 25 ust. 4 Polskiego Ładu 2.0) będą mogli także pomniejszać dokonywane z tytułu pdof wpłaty za miesiące od lipca do grudnia 2022 r. o kwotę stanowiącą 19% zapłaconych od stycznia do czerwca 2022 r. składek zdrowotnych podlegającą odliczeniu w oparciu o art. 44 ust. 6j ustawy o pdof.
Korzystający z ryczałtu ewidencjonowanego
Prawo do rozliczenia części zapłaconych składek zdrowotnych Polski Ład 2.0 przewiduje także dla przedsiębiorców opłacających ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. W ich przypadku uwzględniane będą one w rachunku podatkowym w formie pomniejszenia przychodów firmowych opodatkowanych ryczałtem o 50% składek zapłaconych w roku podatkowym (własnych i za osobę współpracującą) z tytułu prowadzenia działalności opodatkowanej w tej formie, jeżeli nie zostały one zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie (art. 11 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym… – Dz. U. z 2021 r. poz. 1993 ze zm.).
Z przepisów przejściowych wynika, że ryczałtowcy obniżenia tego będą dokonywali począwszy od ryczałtu należnego za czerwiec 2022 r. albo II kwartał 2022 r., uwzględniając przy jego obliczaniu również składki zdrowotne zapłacone przed 1 lipca br. (art. 25 ust. 5 Polskiego Ładu 2.0).
Ujednolicone przepisy ustaw podatkowych dostępne są w serwisie www.przepisy.gofin.pl.
Kartowicze
Podatnicy, którzy w prowadzeniu działalności gospodarczej opłacają podatek dochodowy w formie karty podatkowej, dokonując jego wpłat w związku z Polskim Ładem 2.0, będą obniżali go o kwotę stanowiącą 19% składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconej w roku podatkowym z tytułu opodatkowania w tej formie (art. 31 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym…). Po upływie roku podatkowego będą natomiast zobowiązani w terminie do końca lutego złożyć roczną deklarację o wysokości składki zdrowotnej odliczonej od karty podatkowej (art. 31 ust. 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym…). Dokonując wpłat karty podatkowej w bieżącym roku po dniu wejścia w życie Polskiego Ładu 2.0, będą mogli pomniejszyć wysokość tych wpłat również o 19% składek zdrowotnych zapłaconych przed 1 lipca 2022 r. (art. 25 ust. 6 Polskiego Ładu 2.0).
autor: Agata Cieśla
Gazeta Podatkowa nr 51 (1926) z dnia 2022-06-27
Podatek dochodowy w orzecznictwie sądowym. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl