Za czas nieobecności w pracy spowodowany chorobą pracownik może otrzymywać należności o różnym charakterze zaliczane do różnych źródeł przychodów. To powoduje, że także sposób ich opodatkowania może się różnić. W konsekwencji obowiązki pracodawcy, jako płatnika pdof, uzależnione są od tego, jakie należności chorujący pracownik otrzyma.
Określenie źródła przychodów
Wynagrodzenie chorobowe oraz zasiłek chorobowy na gruncie pdof stanowią przychody z dwóch różnych źródeł. Wynagrodzenie za czas choroby to przychód ze stosunku pracy (art. 12 ust. 1 ustawy o pdof). Natomiast zasiłek chorobowy, i to niezależnie od tego, który podmiot dokonuje jego wypłaty (tj. czy organ rentowy czy zakład pracy), jest przychodem z tzw. innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 i 2 ustawy o pdof. W stosunku do obu rodzajów należności wypłacanych pracownikowi za czas choroby pracodawca ma obowiązek obliczania i poboru w ciągu roku zaliczek na pdof.
Różne świadczenia, różne zaliczki
Wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy oraz zasiłek chorobowy nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne – i to w zasadzie jedyna wspólna cecha tych świadczeń za czas pracowniczej choroby. Ustalając bowiem podstawę wymiaru składki zdrowotnej, pracodawca nie wyłącza z niej wynagrodzenia za czas choroby, ale nie uwzględnia w niej zasiłku chorobowego.
Kolejna różnica dotyczy miesięcznych zryczałtowanych kosztów pracowniczych (od 1 października br. podstawowe wynoszą 250 zł, a podwyższone 300 zł). Koszty te płatnik stosuje wyłącznie przy poborze zaliczki na pdof od przychodów ze stosunku pracy, czyli m.in. do wynagrodzenia za czas choroby. Stąd, gdy w danym miesiącu ma miejsce wypłata wyłącznie należności z tego tytułu, to pracodawca stosuje w odniesieniu do niej koszty pracownicze. Jeżeli jednak w danym miesiącu pracownik otrzymuje jedynie zasiłek chorobowy, to pracodawca przy obliczaniu zaliczki na podatek kosztów tych nie stosuje.
Stosowanie na etapie poboru zaliczek na pdof 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, o której mowa w art. 27 ust. 1b pkt 1 ustawy o pdof, uzależnione jest natomiast od tego, czy pracodawca dysponuje złożonym przez pracownika oświadczeniem PIT-2. Jeśli pracownik takie oświadczenie mu złożył, to obniża zaliczkę o tę kwotę bez względu na rodzaj świadczenia uzyskanego przez pracownika w tym okresie, od którego zaliczkę tę oblicza.
Dosyć często pracownik za dany miesiąc uzyskuje jednocześnie tzw. wynagrodzenie chorobowe oraz zasiłek chorobowy. W takiej sytuacji zaliczkę na pdof oblicza się od sumy tych należności pamiętając, że tzw. koszty pracownicze stosuje wyłącznie do wynagrodzenia chorobowego. Tym samym, gdy kwota tego wynagrodzenia jest niższa od przysługujących pracownikowi kosztów, należy je obniżyć do wysokości tego wynagrodzenia.
Przykład Pięciu pracowników spółki z o.o. w wieku powyżej 26 lat było w listopadzie 2019 r. nieobecnych w pracy z powodu choroby. Za ten miesiąc przysługiwały im następujące należności (nie wnioskowali o pobór zaliczki według stawki 17,75%):
Pracodawca, ustalając zaliczki na podatek od dokonanych z tego tytułu wypłat, dokonał następujących obliczeń (w złotych):
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.)
autor: Agata Cieśla
Gazeta Podatkowa nr 98 (1660) z dnia 2019-12-09
Zawieranie i wykonywanie umów cywilnoprawnych. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl