Jeśli pracownik stanie się niezdolny do pracy z powodu choroby, pracodawca na bieżąco ustala uprawienia do stosownego świadczenia chorobowego oraz jego wysokość i wypłaca to świadczenie albo przekazuje płatność zasiłku chorobowego do ZUS. Gdy jednak okres niezdolności do pracy wykracza poza dany rok kalendarzowy, należy ustalić m.in. jaki rodzaj świadczenia od 1 stycznia przysługuje pracownikowi i kto będzie płatnikiem zasiłku chorobowego.

Ustalanie płatnika zasiłków

W 2019 r. płatnikiem zasiłków dla pracowników pozostających w zatrudnieniu jest:

• pracodawca, który na dzień 30 listopada 2018 r. lub odpowiednio na pierwszy miesiąc zgłoszenia do ubezpieczenia chorobowego zgłaszał do tego ubezpieczenia powyżej 20 osób lub
• ZUS – gdy na wskazany wyżej dzień/miesiąc pracodawca zgłaszał do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 ubezpieczonych.

Jeśli stan ubezpieczonych (odpowiednio powyżej lub nie więcej niż 20) nie uległ zmianie na dzień 30 listopada 2019 r. (w stosunku do stanu z dnia 30 listopada 2018 r. lub pierwszego miesiąca zgłoszenia do ubezpieczenia chorobowego), w 2020 r., tak jak w 2019 r., płatnikiem zasiłków dla pracowników nadal będzie odpowiednio pracodawca lub ZUS.

Zmiana w tym zakresie, tj.:

• spadek liczby ubezpieczonych na dzień 30 listopada 2019 r. w stosunku do 30 listopada 2018 r./pierwszego miesiąca zgłoszenia do ubezpieczenia chorobowego z powyżej 20 na nie więcej niż 20 ubezpieczonych lub
• jej wzrost z nie więcej niż 20 na powyżej 20 ubezpieczonych,

skutkuje odpowiednio utratą lub nabyciem z dniem 1 stycznia 2020 r. uprawnień pracodawcy do wypłaty zasiłków swoim ubezpieczonym, choć z pewnym zastrzeżeniem (przykład). W przypadku bowiem gdy w 2019 r. ZUS podjął/podejmie wypłatę zasiłku, zobowiązany jest/będzie ją kontynuować także po dniu 31 grudnia 2019 r., nawet jeżeli od 1 stycznia 2020 r. to płatnik składek jest zobowiązany do wypłaty zasiłków. Dopiero w razie powstania choćby jednodniowej przerwy w niezdolności do pracy albo zmiany rodzaju pobieranego zasiłku po 1 stycznia 2020 r., wypłaty kolejnego zasiłku będzie dokonywał uprawniony płatnik składek.

Kwestię tę reguluje art. 61 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2019 r. poz. 645 ze zm.), zwanej ustawą zasiłkową.

Rodzaj należnego świadczenia

Omówione wcześniej zasady dotyczą zasiłku chorobowego, a także innych świadczeń wypłacanych z ubezpieczenia chorobowego oraz zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia wypadkowego.

Pracodawca musi jednak pamiętać, iż w pierwszej kolejności w danym roku kalendarzowym pracownik niezdolny do pracy z powodu choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, za sprawą art. 92 Kodeksu pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm.), zachowuje prawo do wynagrodzenia chorobowego. Ilość dni tego świadczenia wynosi w ciągu roku kalendarzowego odpowiednio do:

• 33 dni lub
• 14 dni – w przypadku pracownika, który przed 1 stycznia danego roku ukończył 50. rok życia.

Jeśli niezdolność do pracy pracownika przypada na przełomie roku kalendarzowego, zgodnie ze stanowiskiem ZUS, zaprezentowanym w komentarzu do ustawy zasiłkowej, dostępnym na stronie www.zus.pl, od 1 stycznia nowego roku pracownikowi przysługuje takie samo świadczenie co w dniu 31 grudnia poprzedniego roku (patrz ramka).

Zatem, gdy pracownik choruje na przełomie 2019/2020 roku, należy ustalić, jakie świadczenie przysługuje mu od 1 stycznia 2020 r.

Jeżeli będzie to:

• wynagrodzenie chorobowe – trzeba upewnić się (biorąc pod uwagę wiek pracownika), czy w 2020 r. nie zmienił się wymiar dni tego świadczenia (z 33 na 14),
• zasiłek chorobowy – w razie utraty uprawnień do wypłaty tego świadczenia należy płatność zasiłku chorobowego należnego za okres od 1 stycznia 2020 r. przekazać do ZUS.

autor: Bożena Dziuba
Gazeta Podatkowa nr 102 (1664) z dnia 2019-12-23

Najczęstsze problemy dotyczące wdrożenia RODO. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl