W przypadku zdarzeń powodujących zmianę wysokości obrotu zarejestrowanego w kasie, podatnik ma obowiązek zdarzenie to wykazać w ewidencji korekt. Obowiązek ten wystąpi także, gdy sprzedaż dla osób prywatnych została dodatkowo udokumentowana fakturą, do której została sporządzona faktura korygująca.
Obowiązek wydania paragonu
Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Ponadto, zgodnie z art. 111 ust. 3a pkt 1 i 8 ustawy o VAT, podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani dokonywać wydruku:
- paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży oraz wydawać wydrukowany dokument nabywcy,
- emitowanych przez kasę rejestrującą dokumentów i ich kopii.
W sytuacji gdy sprzedawca zobowiązany jest do ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących, dokumentem potwierdzającym fakt dokonania sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych jest paragon fiskalny.
Jednocześnie podatnicy dokonujący sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani do przestrzegania zasad zawartych w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2013 r. poz. 363).
Zgodnie z § 2 pkt 12 tego rozporządzenia przez paragon fiskalny rozumie się wydrukowany przez kasę dla nabywcy w momencie sprzedaży dokument potwierdzający dokonaną transakcję sprzedaży. Zaś w myśl § 6 ust. 1 tego rozporządzenia podatnicy, prowadząc ewidencję za pomocą kasy fiskalnej wydają nabywcy, bez jego żądania, paragon fiskalny.
Jak wynika więc z powyższego, podstawowym dokumentem potwierdzającym dokonanie sprzedaży rejestrowanej w kasie fiskalnej jest paragon fiskalny.
W przypadku gdy nabywca będący osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej zażąda wystawienia faktury, należy ją sporządzić. Zobowiązuje go do tego bowiem art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT (z pewnymi wyjątkami wymienionymi w tym przepisie).
Do egzemplarza faktury pozostającego u podatnika należy dołączyć paragon dokumentujący tę sprzedaż. Powyższy tryb postępowania nie będzie miał zastosowania, jeśli sprzedaż jest dokumentowana fakturą emitowaną przez kasę rejestrującą, a wartość sprzedaży i kwota podatku należnego zostały zarejestrowane w raporcie fiskalnym dobowym kasy.
Korekta sprzedaży zaewidencjonowanej w kasie
W praktyce częste są jednak sytuacje, kiedy sprzedawca musi dokonać korekty sprzedaży, np. w związku ze zwrotem towaru czy popełnionym błędem. W takim przypadku musi on prowadzić ewidencje korekt, o których mowa w § 3 ust. 4-6 rozporządzenia w sprawie kas.
Z § 3 ust. 4 rozporządzenia w sprawie kas wynika, iż zwroty towarów i uznane reklamacje towarów i usług, które skutkują zwrotem całości lub części należności (zapłaty) z tytułu sprzedaży, podatnik ujmuje w odrębnej ewidencji, a następnie w celu określenia wysokości podatku należnego z tytułu zaewidencjonowanej przy pomocy kasy sprzedaży koryguje o te wartości dane pochodzące z raportu fiskalnego (okresowego).
Natomiast w § 3 ust. 5 tego rozporządzenia określono, w jaki sposób należy dokonać korekty ewidencji w sytuacji wystąpienia oczywistej pomyłki. Zgodnie z nim podatnik dokonuje niezwłocznej korekty pomyłki poprzez ujęcie w odrębnej ewidencji:
- błędnie zaewidencjonowanej sprzedaży (wartość sprzedaży brutto i wartość podatku należnego),
- krótkiego opisu przyczyny i okoliczności popełnienia pomyłki oraz dołączenie oryginału paragonu fiskalnego dokumentującego sprzedaż, przy której nastąpiła oczywista pomyłka.
Przy czym, w takim przypadku, podatnik zobowiązany jest do ponownego zaewidencjonowania sprzedaży, ale już w prawidłowej wysokości.
Korygowanie dostawy udokumentowanej fakturą
W sytuacji gdy podatnik do sprzedaży zaewidencjonowanej w kasie wystawił (na żądanie nabywcy) fakturę, to zgodnie z art. 106j ustawy o VAT, np. przy dokonaniu zwrotu towarów przez nabywcę ma on obowiązek wystawienia faktury korygującej.
Dane, jakie powinna zawierać korekta faktury, określone są w art. 106j ust. 2 ustawy o VAT, a termin jej rozliczenia określono w art. 29a ust. 13 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu obniżenia podstawy opodatkowania w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się pod warunkiem posiadania przez podatnika, uzyskanego przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługobiorca otrzymał fakturę korygującą, potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługobiorcę faktury korygującej po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia faktury korygującej za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano.
Przy czym, stosownie do art. 29a ust. 15 pkt 4 ustawy o VAT, warunku posiadania przez podatnika potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę nie stosuje się, w przypadku gdy podatnik nie uzyskał potwierdzenia mimo udokumentowanej próby doręczenia faktury korygującej i z posiadanej dokumentacji będzie wynikać, że nabywca towaru lub usługobiorca wie, że transakcja została zrealizowana zgodnie z warunkami określonymi w fakturze korygującej.
W takiej sytuacji obniżenie podstawy opodatkowania nastąpi nie wcześniej niż w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym zostały łącznie spełnione przesłanki określone w tym przepisie.
Pamiętać jednak należy, że w przypadku zwrotu towaru zaewidencjonowanego wcześniej w kasie fiskalnej, podatnikowi przysługuje prawo do korekty obrotu i podatku należnego w deklaracji VAT, pod warunkiem zarejestrowania powyższego zdarzenia w ewidencji korekt, o których mowa w rozporządzeniu w sprawie kas.
| W przypadku zwrotu towaru zaewidencjonowanego z zastosowaniem kasy rejestrującej sprzedawca zobowiązany jest wykazać to zdarzenie w ewidencji korekt. Nawet jeśli sprzedaż dla osób prywatnych dodatkowo dokumentowana jest fakturą, to wystawienie faktury korygującej i zarejestrowanie jej w odpowiedniej ewidencji dotyczącej faktur nie zwalnia sprzedawcy z prowadzenia ewidencji korekt.
Ponadto sprzedawca ma prawo do obniżenia podstawy opodatkowania w stosunku do podstawy określonej w fakturze pierwotnej z wykazanym podatkiem, gdy elektroniczna korekta została doręczona na adres e-mailowy klienta, bez potwierdzenia jej otrzymania, a sprzedawca nie otrzymał informacji z serwera nabywcy o niemożności dostarczenia wiadomości e-mailowej zawierającej elektroniczną fakturę korygującą do odbiorcy, i z posiadanej dokumentacji wynika, że nabywca towaru wie, że transakcja została zrealizowana zgodnie z warunkami określonymi w fakturze korygującej (np. oświadczenie klienta zawierające nazwę towaru pozwalającą na jednoznaczną identyfikację, wartość brutto zwracanego towaru oraz wartość podatku należnego oraz zwracaną kwotę (brutto) oraz odpowiadającą jej wartość podatku należnego – w przypadku zwrotu części należności z tytułu sprzedaży oraz wyciągi z rachunku bankowego potwierdzające zwrot klientowi całości lub części należności za towar. Z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 15 stycznia 2016 r., nr IPPP2/4512-1019/15-2/AO |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.)
autor: Aleksandra Węgielska
Gazeta Podatkowa nr 7 (1569) z dnia 2019-01-24
GOFIN poleca praktyczny serwis internetowy www.ZasilekChorobowy.pl
