Zatrudnienie na podstawie stosunku pracy, co do zasady, uprawnia pracownika w czasie niezdolności do pracy spowodowanej chorobą do wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego. Okres wypłaty tych świadczeń jest limitowany i należy je ustalać według określonych zasad. Wynagrodzenie chorobowe wypłaca pracodawca przez okres wskazany w Kodeksie pracy.

Wypłata wynagrodzenia chorobowego

Za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50. rok życia – trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego, pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia. Wskazana wysokość wynagrodzenia chorobowego obowiązuje, jeżeli wewnątrzzakładowe przepisy prawa pracy nie przewidują wyższej wysokości wynagrodzenia z tego tytułu. Wynagrodzenie chorobowe w wysokości 100% wynagrodzenia przez wskazane wcześniej okresy, odpowiednio do 33 lub do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego, przysługuje za czas niezdolności do pracy spowodowanej:

• wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy albo chorobą przypadającą w czasie ciąży,
• poddaniem się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddaniem się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów (art. 92 § 1 K.p.).

Powołane przepisy, w zakresie dotyczącym pracownika 50+, odnoszą się do niezdolności do pracy przypadającej po roku kalendarzowym, w którym pracownik ukończył 50. rok życia.

Za okres wszystkich wskazanych powyżej niezdolności do pracy, trwających łącznie dłużej niż 33 lub 14 dni w ciągu roku kalendarzowego, czyli odpowiednio od 34. lub 15. dnia, pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Wynagrodzenie chorobowe oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego.

Wypłata wynagrodzenia chorobowego dokonywana jest za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Wynagrodzenie to:

• nie ulega obniżeniu w przypadku ograniczenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego,
• nie przysługuje w przypadkach, w których pracownik nie ma prawa do zasiłku chorobowego.

Metodyka obliczania wynagrodzenia chorobowego

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy (art. 36 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwanej ustawą zasiłkową). W przypadku, gdy niezdolność do pracy powstała przed upływem tych 12 miesięcy, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia.

Ustawa zasiłkowa wyjaśnia też, co należy rozumieć pod pojęciem wynagrodzenia. Jest to przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe.

Za jeden dzień niezdolności do pracy pracownikowi przysługuje jedna trzydziesta część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku.

Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie jego pobierania, zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu. Nie wlicza się także tych składników, które były wypłacane tylko do określonego terminu i których wypłaty zaprzestano na mocy umowy o pracę lub przepisów wewnątrzzakładowych (art. 41 ustawy zasiłkowej).

Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmuje się wynagrodzenie uzyskane przez pracownika za konkretne miesiące poprzedzające niezdolność do pracy, bez względu na to, kiedy zostało ono wypłacone. Oznacza to, że uwzględnia się np. wynagrodzenie za marzec wypłacone w kwietniu, czy za kwiecień wypłacone w maju.

Przykład

Pracownikowi zatrudnionemu na pełny etat od 1 maja 2013 r. określono w umowie o pracę wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości wynoszącej 2.750 zł. Ponadto przysługują mu dodatki nocne i zmienna premia do 20% wynagrodzenia zasadniczego, zmniejszana za okres absencji chorobowej. Wypłata wynagrodzenia dokonywana jest do 10 następnego miesiąca. Pracownik w okresie od 3 do 12 grudnia 2013 r. (10 dni) był niezdolny do pracy wskutek choroby.

Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie uzyskane przez pracownika za okres od maja do listopada 2013 r., tj. za maj 2013 r. wypłacone w czerwcu 2013 r., za czerwiec 2013 r. wypłacone w lipcu 2013 r. itd. Wynagrodzenia wraz z premią i dodatkami nocnymi po pomniejszeniu o finansowane przez pracownika składki za poszczególne miesiące 2013 r. wyniosły: za maj – 2.610,27 zł, za czerwiec – 2.700,87 zł, za lipiec – 2.372,97 zł, za sierpień – 2.491,63 zł, za wrzesień – 2.372,97 zł, za październik – 2.682,34 zł i za listopad – 2.644,80 zł.

Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego stanowiła kwota 2.553,69 zł, zgodnie z wyliczeniem: (2.610,27 zł + 2.700,87 zł + 2.372,97 zł + 2.491,63 zł + 2.372,97 zł + 2.682,34 zł + 2.644,80 zł) : 7 m-cy = 2.553,69 zł.

Stawka dzienna wynagrodzenia chorobowego z tytułu „zwykłej” choroby, za którą pracownikowi przysługuje prawo do 80% wynagrodzenia: 2.553,69 zł × 80% : 30 = 68,10 zł.

Wynagrodzenie za okres choroby trwającej od 3 do 12 grudnia 2013 r.: 68,10 zł × 10 dni = 681 zł.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)

Ustawa z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.)

autor: Ewa Madejek

Gazeta Podatkowa nr 2 (1043) z dnia 2014-01-07

GOFIN poleca praktyczny serwis internetowy www.ZasilekMacierzynski.pl