Podatnik, który podatek dochodowy od osób fizycznych rozliczył na swoją niekorzyść, może domagać się zwrotu należnych mu pieniędzy. Wymaga to jednak przygotowania szeregu dokumentów. Trzeba sporządzić poprawione zeznanie, wyjaśnienie przyczyn dokonania korekty oraz wniosek o stwierdzenie nadpłaty.

Niezbędne formalności

Podatnik, który w rocznym rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych pomylił się na swoją niekorzyść, ma prawo wystąpić o zwrot pieniędzy. Chodzi o przypadki, gdy wykazano zobowiązanie nienależne lub zawyżone, a zadeklarowany podatek został wpłacony, a także gdy zaniżono wysokość nadpłaty. Kwoty niesłusznie przekazane fiskusowi można odzyskać tylko w jeden sposób: w trybie stwierdzenia nadpłaty. Wymaga to przygotowania szeregu dokumentów.

Przede wszystkim trzeba poprawić błędne zeznanie. Zeznanie korygujące sporządza się na druku obowiązującym przy rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych za rok podatkowy, którego dotyczy korekta. Podaje się w nim zmienione dane lub wartości i zakreśla rubrykę „korekta zeznania”. Nie wolno zapomnieć o załącznikach. Jeżeli zeznanie musi być złożone z załącznikami, trzeba je wypełnić – bez względu na to, czy ich treść jest taka sama jak przy pierwotnym rozliczeniu, czy zmieniła się.

Zeznanie korygujące składa się wraz z pisemnym uzasadnieniem przyczyn naniesienia poprawek. Nie ma urzędowego wzoru takiego pisma. Wiele urzędów skarbowych udostępnia na swoich stronach internetowych opracowany we własnym zakresie formularz wyjaśnienia przyczyn składania korekty. Uzasadnienie można jednak przygotować samodzielnie. Ważne, aby wyjaśnić w nim, które elementy rozliczenia zostały zmienione, w jakim zakresie i dlaczego.

Dokumentem, który trzeba również przygotować, jest wniosek o stwierdzenie nadpłaty. Wskazuje się w nim zobowiązanie, w którym wystąpiła nadpłata, kwotę nadwyżki oraz okoliczności jej powstania. Do wniosku warto dołączyć dokumenty potwierdzające istnienie nadwyżki, np. dowody na poniesienie wydatków odliczanych w zeznaniu korygującym w ramach ulg podatkowych.

Opcjonalny wniosek

W przypadku gdy po przeprowadzeniu czynności sprawdzających lub postępowania podatkowego urząd skarbowy uzna żądanie o zwrot nadpłaconego podatku dochodowego za uzasadnione, z urzędu zaliczy przysługującą podatnikowi nadpłatę na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek określonych w decyzji wydanej na podstawie art. 53a Ordynacji podatkowej (odsetek od zaliczek) oraz bieżących podatków. Podatnik otrzyma pieniądze dopiero, gdy te zobowiązania zostaną pokryte, chyba że złoży wniosek o zarachowanie całej lub części należnej mu kwoty na przyszłe podatki.

Teoretycznie wniosek podatnika wymagany jest tylko, gdy w rachubę wchodzi zaliczenie nadpłaty na przyszłe daniny. Kompensata zaległych i bieżących podatków powinna odbywać się z urzędu. W praktyce dyspozycję rozliczania nadpłaty warto złożyć za każdym razem, gdy posiada się takie zadłużenie, że kwota nadpłaty nie wystarcza na jego pokrycie. Można bowiem wskazać, który dług ma być uregulowany w wyniku zaliczenia nadpłaty. Urzędnicy są związani takim oświadczeniem. Dopiero gdy podatnik go nie złoży, kwotę nadpłaty zaliczają na zobowiązania począwszy od tego o najwcześniejszym terminie płatności.

E-korespondencja

Korektę rozliczenia można przesłać przez internet. Wymaga to, jak w przypadku korekty tradycyjnej, złożenia zeznania korygującego i uzasadnienia przyczyn naniesienia poprawek.

Zeznanie korygujące sporządza się na odpowiednim interaktywnym druku. Ściąga się go ze strony internetowej www.e-deklaracje.gov.pl. W przypadku rozliczeń składanych bez kwalifikowanego e-podpisu można to zrobić również za pośrednictwem aplikacji e-Deklaracje Desktop. W wypełnianym formularzu zaznacza się, że sporządzana jest korekta rozliczenia. Pojawi się wówczas druk uzasadnienia przyczyn dokonania korekty oznaczony symbolem ORD-ZU. Opisuje się w nim, które elementy rozliczenia zostały poprawione i dlaczego. W programach komercyjnych pozwalających na przesłanie dokumentów do systemu e-Deklaracje sposób sporządzania korekty może być inny. Trzeba więc stosować się do zaleceń producenta.

W ramach e-korekty składanej przez system e-Deklaracje nie można jednak złożyć innych dokumentów niż zeznanie korygujące i uzasadnienie przyczyn dokonania korekty, np. wniosku o stwierdzenie nadpłaty. Można ewentualnie skorzystać z elektronicznej skrzynki podawczej urzędu skarbowego (ePUAP). Lepiej jednak wszystkie wymagane dokumenty sporządzić w formie pisemnej i złożyć jako komplet w urzędzie skarbowym lub przesyłać na jego adres. Pozwala to zminimalizować ryzyko zaginięcia lub nieprzesłania niektórych dokumentów.

Graniczny termin

Prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wygasa po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Wynosi on 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym przypadał termin płatności podatku. Termin przedawnienia wydłuży się, jeżeli jego bieg nie rozpocznie się, zostanie zawieszony lub ulegnie przerwaniu.

O stwierdzenie nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2012 r. można wystąpić do 31 grudnia 2018 r.

Wniosek o stwierdzenie nadpłaty można złożyć nawet w ostatnim dniu przed upływem terminu przedawnienia. Takie praktyki – chociaż budzą wątpliwości – są do przyjęcia. Potwierdził to NSA w wyroku z dnia 9 października 2012 r., sygn. akt II FSK 523/11. Co ważne, po upływie terminu przedawnienia urzędnicy mogą jedynie zweryfikować samo żądanie zwrotu pieniędzy. Nie mają prawa sprawdzić rozliczenia za cały okres, którego dotyczy nadpłata, i określić wysokości należnego podatku. Podatnik, czekając do ostatniej chwili z korektą zeznania i złożeniem wniosku o stwierdzenie nadpłaty, ryzykuje więc w zasadzie tylko tym, że urzędnicy odmówią stwierdzenia nadpłaty.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.)

autor: Małgorzata Żujewska

Gazeta Podatkowa nr 33 (970) z dnia 2013-04-25

Jak bronić swoich praw w sporze z fiskusem? Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl