W przypadku obowiązkowych ubezpieczeń OC posiadaczy pojazdów mechanicznych sprawdza się stara zasada, że nieznajomość prawa szkodzi. Czasami chodzi „tylko” o podwójną składkę z tytułu zdublowanych polis, innym razem będzie to wysoka opłata na rzecz Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego za niedopełnienie obowiązku ubezpieczenia. Najczęściej źródłem późniejszych kłopotów jest niewłaściwie przeprowadzona zmiana ubezpieczyciela, spóźnione wypowiedzenie polisy lub niezrozumienie zasad przejścia umowy ubezpieczenia na nabywcę pojazdu.
Podobnie jak na drodze, również w tej materii kierowcy powinni przestrzegać zasady ograniczonego zaufania – dotyczy to zarówno infolinii zakładów ubezpieczeń, jak i porad niektórych agentów ubezpieczeniowych, którzy w przeciwieństwie do brokerów ubezpieczeniowych w zasadzie nie ponoszą żadnej odpowiedzialności wobec klienta.
Spóźnione wypowiedzenie
Klasyczny błąd przy próbie zmiany towarzystwa ubezpieczeń udzielającego ochrony w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych to zbyt późne poinformowanie dotychczasowego ubezpieczyciela o braku woli kontynuowania (odnowienia) umowy. Takie oświadczenie należy złożyć nie później niż na 1 dzień przed upływem okresu ubezpieczenia. Jeśli zatem okres ubezpieczenia wskazany na polisie kończy się np. 8 października 2014 r., to wypowiedzenie powinno dotrzeć do ubezpieczyciela lub przynajmniej być nadane listownie w placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy Prawo pocztowe w dniu 7 października 2014 r., a nie – jak to niestety często ma miejsce w praktyce – w ostatnim dniu „ważności” polisy, czyli 8 października 2014 r. Chodzi jednak tylko o operatora pocztowego obowiązanego do świadczenia usług powszechnych, czyli Pocztę Polską. Zatem nadanie wypowiedzenia firmą kurierską w przedostatni dzień okresu ubezpieczenia okaże się niewystarczające. Nie oznacza to, że nie można korzystać z usług takich firm czy innych operatorów pocztowych, wówczas jednak należy oświadczenie wysłać odpowiednio wcześniej, aby jego doręczenie miało miejsce najpóźniej w przedostatnim dniu okresu ubezpieczenia.
» Błędy:
- wypowiadanie polis OC w ostatnim dniu okresu ubezpieczenia (o jeden dzień za późno),
- przesyłanie oświadczenia o wypowiedzeniu polisy OC w przedostatnim dniu okresu ubezpieczenia kurierem.
» Rada:
Gdy już dojdzie do podwójnego ubezpieczenia, aby zapobiec naliczaniu podwójnej składki za dalszy okres, można wypowiedzieć umowę ubezpieczenia, która odnowiła się automatycznie. Wówczas pozostanie konieczność zapłaty zdublowanej składki jedynie za okres do dnia wypowiedzenia ubezpieczenia.
Forma wypowiedzenia
Z przepisów ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych wynika ogólnikowo, że wypowiedzenie dotychczasowej polisy OC powinno nastąpić na piśmie. Ustawodawca nie przewidział jednak rygoru nieważności na wypadek niezachowania tej formy. Zatem oświadczenie wysłane faksem lub pocztą elektroniczną do zakładu ubezpieczeń należy również uznać za skutecznie złożone, mimo że nie stanowi zwykłej formy pisemnej. Nie można zatem przyjmować, że tego rodzaju niepisane formy wypowiedzenia umowy ubezpieczenia są pozbawione skutków prawnych, co nierzadko sugerują ubezpieczyciele.
» Błąd:
- danie wiary zakładowi ubezpieczeń, że wypowiedzenie polisy zakomunikowane e-mailem lub faksem nie wywołuje skutków prawnych.
» Rada:
W braku możliwości wystosowania wypowiedzenia na piśmie w przedostatnim dniu okresu ubezpieczenia poprzez nadanie listy w placówce Poczty Polskiej można równie skutecznie wysłać tego rodzaju oświadczenie ubezpieczycielowi faksem lub pocztą elektroniczną.
3.360 zł – tyle wynosi w 2014 r. w przypadku samochodów osobowych opłata na rzecz Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych powyżej 14 dni.
Brak nowej polisy po sprzedaży
Przepisy ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych w swej pierwotnej postaci przewidywały niemal w każdym przypadku odnawialność ochrony ubezpieczeniowej na okres kolejnych 12 miesięcy, chyba że doszło prawidłowo do jej wypowiedzenia. Ta obliczona na ochronę innych uczestników ruchu, ale też samych ubezpieczających (chroniąc ich prywatne majątki) zasada doznała jednak dość istotnego ograniczenia z uwagi na zbyt częste przypadki podwójnego ubezpieczenia. W świetle aktualnych rozwiązań nie dochodzi do automatycznego odnowienia się na kolejny rok umowy, która „przeszła” na nabywcę pojazdu.
W dalszym ciągu obowiązuje jednak zasada przejścia praw i obowiązków z zawartej umowy ubezpieczenia na kolejnego właściciela pojazdu. Może on teraz wypowiedzieć polisę w dowolnym czasie pozostałego mu okresu ubezpieczenia (kiedyś miał na to jedynie 30 dni), choć wcale nie musi tego robić. W przypadku kontynuowania do końca okresu ubezpieczenia przejętej polisy należy się zaopatrzyć w nowe ubezpieczenie najpóźniej w ostatnim dniu okresu upływającej ochrony ubezpieczeniowej.
» Błąd:
- brak reakcji nabywcy pojazdu na upływający okres ubezpieczenia wynikającego z polisy otrzymanej od poprzedniego właściciela auta, skutkujący nieodnowieniem się ubezpieczenia, a tym samym jego brakiem powodującym powstanie obowiązku uiszczenia opłaty za brak obowiązkowego OC na rzecz Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
» Rada:
Najpóźniej w ostatnim dniu okresu ubezpieczenia wynikającego z polisy otrzymanej od poprzedniego właściciela pojazdu należy zawrzeć umowę z tym samym lub innym zakładem ubezpieczeń na okres kolejnych 12 miesięcy.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 392)
autor: Tomasz Konieczny
Gazeta Podatkowa nr 75 (1116) z dnia 2014-09-18
GOFIN poleca praktyczny serwis internetowy www.KodeksPracy.pl
